Column John de Waard: Koningsdagmarkt is een soort perpetuum mobile
Gepubliceerd: 26 april 2024
Elk jaar is het weer feest: Koningsdag trekt veel mensen naar de plek waar al veel mensen zijn, namelijk de ‘handelaren’. Elke Koningsmarkt is voorzien van ongeveer dezelfde handel. Is niet erg, wie het koopt kan het jaar erna die handel weer verkopen op de volgende markt. Het is een soort perpetuum mobile, maar dan anders. Bij de perpetuum mobile gaat het om een denkbeeldig apparaat dat, eenmaal in beweging, uit zichzelf blijft bewegen en eventueel in staat geacht wordt energie op te wekken uit niets. Dat kan natuurlijk niet, dat weten we allemaal, want dat zou gratis energie betekenen. En in Nederland is nu eenmaal niets gratis. Zelfs zonne-energie niet, hebben we ontdekt.
Op Koningsdag gaat het echter een beetje om hetzelfde principe: je gaat in eerste instantie naar zo’n markt om te kijken of je wat leuks kunt scoren. Maakt eigenlijk niet zo veel uit wat, puzzels (geen tijd voor), boeken (vervangen door e-reader), asbakken (waarvoor waren die ook alweer?), bakspullen (kan niet meer want een gasoven), zilveren hebbedingetjes (die achteraf geen zilver blijken te zijn), oude fietsen (inmiddels is er een fatbike), schoenen die niet meer passen (maar eigenlijk vond je ze nooit leuk, net als de rest van de wereld trouwens), en nog veel meer. Het gaat echter om de lol van het kopen/verkopen.
Na tien jaar Koningsdag ligt je zolder echter ramvol met spullenboel. Daar wil je ook wel weer eens vanaf, dus je huurt nu zelf maar een kraam. Dan zie je – niet eens tot je verrassing – aan de andere kant van de kraam (de koperskant) de gezichten die je in eerdere jaren achter de kraam (verkoperskant) had gezien. Zij zijn inmiddels los en op zoek naar nieuwe handel. Ze kopen vervolgens (voor een deel) hun eigen spullen terug of dingen die er op lijken, want die vinden ze nu eenmaal leuk. Het probleem was ook niet dat ze het niet meer leuk vinden, het probleem was de opslag op zolder. Dat is wat ik bedoel met deze perpetuum mobile: het blijft maar doorgaan, het kost niks, en het levert ook niks op, maar iedereen is er best happy mee.
Totdat we een republiek worden. Want dan is er geen Koningsdag meer. En dus geen markt. Dat zou toch zonde zijn? Ten eerste ben je dan gewoon een vrije dag kwijt, want een presidentsdag kent geen enkel land volgens mij. En ten tweede moet je dan nog weer een keer extra naar de stembus. En we moeten al zo vaak naar een stembus, terwijl we geen enkel idee hebben wat er met de uitslag gebeurt. Of hoelang ze erover doen om wel wat met de uitslag te gaan doen. Als het tegenzit zijn de vier jaar al weer om en kun je opnieuw naar de stembus voordat het tot iets is gekomen. Dus laat Koningsdag nog maar even blijven.
Het gaat (voorlopig althans) ook niet veranderen, en laten we eerlijk zijn: zo’n koningshuis is toch ook wel lollig. Al was het alleen al voor Lucky tv. Zo’n Koningshuis kost wat maar dan heb je ook wat. Anders krijg je elke vier jaar een soort Trump of Biden. Zelfgekozen ook nog. De een denkt dat de hele wereld tegen hem is, de ander weet niet meer zo goed wie of wat er tegen hem is. Of voor hem.
Zo beschouwd ziet dat er ook een beetje uit als een perpetuum mobile: het blijft maar doorgaan en niemand weet precies hoe het ook alweer zat en hoe het op gang kwam. Laat staan hoe het gaat stoppen. Daar moet je toch helemaal niet aan denken.
Ik ga zaterdag lekker spullen kopen. Net zo lang tot mijn zolder vol is (dat is overigens bijna het geval).
John de Waard