Column Margreet Frowijn-Druiven: Heermoes
Het is geen paddenstoel, maar daar wordt het wel vaak mee verward
Gepubliceerd: 29 maart 2024
Het ziet er uit als een paddenstoel, maar dat is het niet. Maar wat is het dan wel? Het gaat hier om Heermoes. Een bijzondere ‘overlever’.
Geen schimmel
Je zou deze plant, in het stadium dat je nu ziet, zomaar kunnen verwarren met een soort paddenstoel. Regelmatig zie ik hem dan ook bij de determinatieforums voorbij komen met de vraag ‘Welke paddenstoel is dit?’
Samen met dinosauriërs
En inderdaad, qua uiterlijk lijkt hij inderdaad wel iets op een paddenstoel, maar Heermoes is dus een plant uit de paardenstaartenfamilie, die zo’n 400 miljoen jaar geleden al bestonden in de tijd van het Paleozoïcum. Zijn soortgenoten konden tot tientallen meters hoog groeien en tijdens het tijdperk van de dinosauriërs was deze plantengroep zelfs de meest voorkomende.
Overlever
Deze plant is een echte overlever. Het is een plant die vaak als eerste komt en als laatste weer verdwijnt. Door deze eigenschap wordt hij in onze maatschappij gezien als onkruid. Met zijn meterslange wortels, die ook nog eens gemakkelijk breken en waarvan elk klein stukje wortelstok opnieuw gaat uitlopen, kom je er bijna niet meer vanaf. Bovendien is hij ook nog eens resistent tegen veel chemicaliën. Hét middel om deze plant echter tegen te werken, is de grond waarin hij staat vruchtbaar te maken.
Plant met sporen
Er zijn twee stadiums van deze plant. De eerste die je nu ziet lijkt dus op een paddenstoel en verspreidt heel apart ook sporen, net als een paddenstoel. De bladgroenloze stengel heeft een sporenaren op de top. Alleen op open vochtige en matig voedselrijke grond kunnen de sporen zich voortplanten. Na een tijdje verdorren de bruine stengels en dan komt het tweede stadium uit de grond tevoorschijn. In dit stadium lijkt het wel op een plant en zie je ook gelijk waar hij de benaming paardenstaart aan te danken heeft. De zijtakken van de heermoes staan in kransen rondom de stengel net als een staart.
Giftig
Heermoes kan doordat hij giftig is bepaalde planten, zoals grassen verdringen. Deze kunnen niet meer ontkiemen in de buurt van heermoes. Bij inname van grote hoeveelheden is deze soort ook giftig voor dieren en mensen. De plant wordt echter hierom ook in de fytotherapie gebruikt als alternatief geneesmiddel.
Weetje
Heermoes wordt ook wel roobol, akkerpaardenstaart, kattenstaart of unjer genoemd. http://www.mfnf.nl/varens-en-paardenstaarten.html
Margreet Frowijn-Druijven
Natuurfotograaf en vrijwillig boswachter Natuurmonumenten
www.mfnf.nl
www.facebook.com/MFNF.Natuurfotografie
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.