Column Martin Noordeloos: Onbekende bekenden
Gepubliceerd: 26 juli 2024
Als je in onze mooie dorpen rondloopt dan hoor je altijd wel vogels. Iedereen weet hoe een meeuw kan schreeuwen en omdat de vogel zich duidelijk laat zien hoef je ook niemand te vertellen hoe deze eruit ziet. Hetzelfde geldt voor een merel en een spreeuw. Als je goed luistert dan hoor je echter ook heel vaak de tjiftjaf. Dit vogeltje maakt een opvallend geluid. Hij is zo met zichzelf ingenomen dat hij graag zijn eigen naam roept. Als je er op let dan hoor je hem bijna voortdurend. Er is een duidelijk ’tjif-tjaf, tjif-tjaf’ waar te nemen wat ook constant herhaald wordt. Je moet vervolgens meestal wel heel goed zoeken om het kleine groenige vogeltje ook te vinden. Een heel enkele keer zie je deze veel voorkomende vogel eerder dan dat je hem hoort. Wacht dan even af of hij ook gaat roepen, want als hij je niet vertelt wie hij is, maar veel langzamer roept, dan is de kans groot dat het zijn broertje, de fitis, is.
Moeilijk? Het lijkt misschien wat lastig maar dat is het echt niet. Ga lekker naar buiten en maak er een sport van om eens goed te luisteren en te kijken. Je gaat vanzelf van alles horen en zien. En als je weet dat beide vogeltjes qua aantallen in Nederland in de top tien staan dan zou de kans dat je ze op je wandeling tegenkomt toch groot moeten zijn. Tenzij je natuurlijk alleen naar het strand gaat om je hond uit te laten. Waar overigens ook niets mis mee is.
Ik heb mijn ogen goed opengehouden om ook de leeuwerik te vinden. Dat is me wel gelukt maar als ik met anderen praat dan noemen ze vooral de veldleeuwerik. Die zal hier vroeger vast veel gezien zijn, maar ik heb ze dit jaar nog niet aangetroffen. Wel heeft de boomleeuwerik zich verschillende keren aan mij laten zien. Die ziet er dan weer bijna hetzelfde uit maar heeft onder andere een kortere staart en nagenoeg geen kuif. Ik ben al blij dat ik zo’n beestje bij ons in de buurt kan zien. En of het nu de ene of de andere is, ik vind ze beiden mooi.
Nog zo’n vogelgroep waarvoor je dan wel echt moeite moet doen om ze te zien zijn de piepers. Ze zijn betrekkelijk onopvallend en lijken wel wat op de leeuwerik. De graspieper moet je, zoals de naam al doet vermoeden, vooral zoeken op de grond. Bij ons kun je ze zien in de duinen maar ook in de graslanden. De boompieper vind je in de duinen en dan voornamelijk op de takken van een vrijstaande boom. Wat heel leuk is aan deze vogels is dat ze vaak recht omhoog vliegen en zich vervolgens als een parachute naar beneden laten vallen. De vleugels worden nagenoeg stil gehouden, de pootjes hangen hierbij recht omlaag en ze vallen dan letterlijk uit de lucht om op bijna dezelfde plek als vanwaar ze opvlogen weer neer te komen.
Ook de winterkoning is zo’n vogeltje die in Nederland heel veel voorkomt maar weinig echt gezien wordt. Het is een echt laag-bij-de-gronds rakkertje. Hij is vaak op de grond te vinden in de ondergroei van struiken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld braamstruiken. Ik zie hem best wel vaak maar je moet wel heel goed kijken. Het is een heel klein onopvallend vogeltje die je vaak pas ziet als hij jou al lang gespot heeft en weg schiet tussen de struiken. Als je even denkt op kniehoogte een klein vogeltje te zien, maar hij al weg is voordat je hem echt kunt bekijken, dan zal het mij niet verbazen dat het een winterkoninkje is. Als je het zeker wilt weten neem dan even de tijd. Vaak komt hij na een aantal minuten weer tussen de struiken vandaan om door te gaan met datgene waar hij al mee bezig was. Hij eet graag insecten maar lust ook zaadjes. Als je hem dan eindelijk goed kunt bekijken dan blijkt ook dit kleintje er heel leuk uit te zien. Het is echt een heel gedrongen, enigszins bol, vogeltje die heel parmantig zijn staartje omhoog houdt.
Nu moeten jullie niet denken dat ik alle verstand heb van vogels. Ik herken er net als veel anderen wel een paar als ik ze zie of hoor, maar ook ik heb met mijn ogen ook maar een beperkte reikwijdte en ‘herken’ ze dan ook pas thuis vanaf de foto’s met behulp van boeken of de computer.
Martin Noordeloos
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.