Nou, het nieuwe jaar is begonnen. Persoonlijk kijk ik altijd erg uit naar januari, de maand december kost me veel energie. Zonder in detail te treden, maar ik krijg de decemberblues maar moeilijk afgeschud. Het is te druk, er is teveel, ik deel me in duizend stukken. Ik geniet van Kerst en het samenzijn met alle lieverds om me heen, dat zeker wel, maar over het algemeen ervaar ik toch een zware deken die over me heen valt. Met dit jaar als episch hoogtepunt de avond van 31 december. Ik maak je even deelgenoot van mijn verhaal. Niet om te klagen, maar omdat ik weet dat er velen met mij die periode zo ervaren en gedeelde smart is halve smart toch?

Mijn dinsdagrit begint bij garage van Langen. Ik moet zorgen hier voor 8.05 de sleutel in het contact te steken, anders belt Els. We worden gevolgd. Het vertrek is weliswaar 8.29 maar als er eens iets mis is, heeft Els nog tijd wat te kunnen regelen. Het komt zelden voor. Maar het is goed. Els is belangrijk voor ons allen, want we kunnen van haar op aan. Vanaf van Langen rijd ik aan een stuk door naar Camperduin. Het eigenlijke startpunt en tegelijk mijn favoriete plek in Noord Holland. “Camp” zoals het toen nog heette duikt eigenlijk voor het eerst in de geschiedenisboeken op vanwege de zeeslag bij Camperduin in 1797. Bij ons niet zo bekend die zeeslag. Die verloren we namelijk. Admiraal de Winter werd hier verslagen door Admiraal Duncan. In Engeland net zo bekend als Nelson. Zijn overwinning “is considered one of the most significant actions in naval history. Maar wij kennen hem natuurlijk niet. Wel bekend bij ons is de vice Admiraal William Bligh, zijn acties tijdens de zeeslag waren van doorslaggevende betekenis. De meest verfilmde Britse kapitein ooit . Maar niet over deze zeeslag , zijn roem dankt hij bij ons aan de Bounty en de muiterij die daarop plaatsvond. Een paar jaar eerder. Met Admiraal de Winter liep het trouwens ook goed af. Napoleon bevorderde hem later tot Maarschalk, hij verkreeg het Grootkruis in het Legioen van Eer en werd onder grote publieke belangstelling na zijn dood bijgezet in het Pantheon te Parijs. Op de Hondsbossche is een aantal jaren geleden zand gespoten. Het is nu onderdeel van de kunstmatige kustverdediging die we ook wel duinen noemen. De stoere dijk lijdt onder dit zand en telkens weer hoop ik dat als het flink stormt de Noordzee wraak neemt voor haar geduchte, maar dappere en gerespecteerde tegenstander door het zand van haar af te spoelen. Ooit gaat dit gebeuren. Dan komt ook de Prince George weer vrij. Een kruiser die een heldenrol vervulde in de 1e wereldoorlog. Op weg naar de sloop in Hamburg in 1921 vergaan voor de Hondsbossche. Bijna 100 jaar hebben bezoekers van dit schip kunnen genieten. En kunnen dagdromen. Nu rust er een kunstmatig duin op het slagschip. Een lullig bordje staat op de plek waar het graf ergens moet liggen. Op de Hondsbossche kwam ik vroeger vaak. Op het meest zuidelijke punt woei het altijd. Keek je naar het zuiden dan zag je kilometers strand, Bergen aan Zee, Egmond en heel in de verte de Hoogovens. Nabij lag paviljoen Minkema. Een paar keer weggespoeld, door de Duitsers opgeblazen, maar telkens weer herrezen. Uitbater was jarenlang Jouke Minkema, de populaire columnist uit de Duinstreek. Draai je naar het Oosten, dan zie je eerst het grootste Duin en Bos gebied van Nederland. Natura2000 inmiddels. Er wordt in gehakt, gezaagd, gegraven. Altijd al. Vroeger om het zand weg te scheppen voor de zandsteenfabrieken, weer later om er de grachten van Amsterdam mee te dempen, en nu in het kader van natuurbeheer. Voor herstel is dat. Waarvan? Vraag ik me telkens weer af. Mooi is het er, maar rustig eigenlijk nooit. Als kind speelde ik er in de bunkers als ik op bezoek was bij mijn vriendje van de lagere School Ype Minkema die in Camperduin woonde. Kilometerslange gangen. De meeste zijn opgeblazen en verwijderd. Maar onder dat hoogste eerste duin ligt er nog een. Ik weet het zeker. Later kwam ik hier met mijn neef Martin. Hij was lid van de NJN. We zochten meeuweneieren die we uitbliezen en uilenballen die we zorgvuldig determineerden We haalden ooit “Stuif es in” met onze verzameling . Verder naar het oosten kijkend zien we een waar panorama. De Hargerpolder, pony’s weiden er. Drakentanden staan er nog van de Atlantikwall. Je kunt er uren van blijven genieten. Zelfs de windturbines in de verte hebben een eigen plek in het landschap verworven. Het is Nederland in het klein. Hoe het was, en hoe het gaat worden. Noordelijker zien we dat andere Natura2000 gebiedje, De Putten en Abtskolk. Een vogelparadijs. Het is een oude kleiput. Eerst gepacht door Rijkswaterstaat en op tijd aan ze verkocht door de boer. Want klei is er niet meer nodig om de Hondsbossche te verstevigen. Rijkswaterstaat wist ook niet wat er mee te beginnen en het is nu beschermd natuurgebied. Gelukkig maar. Want de afrasteringen eromheen tegen de vos zijn noodzakelijk en ook de vogelgriep slaat er nog wel eens toe. De vogels die er nu zitten zijn andere soorten dan die er oorspronkelijk zaten. We zien er nu bijvoorbeeld veel Aalscholvers en een enkele lepelaar. Door de ganzen verdreven uit het Zwanenwater zijn ze. Een veilige haven is het. Tot nu toe dan, want de gans koloniseert maar door in Noord Holland. Naar het Noorden kijkend zien we in de verte Petten. Schagen ook en bij helder weer kunnen we tot aan Den Helder kijken. En dan, naar het westen. De Noordzee. Vroeger met vissersboten, nu met windturbines. Maar het blijft mooi. Niet meer zo mooi als toen je op de basaltblokken stond, maar nu op het zand houdt het z’n charme. Minder uniek, maar zo gaan dingen. Nederland is nooit af. Mijn dinsdagrit begint bij garage van Langen. Ik moet zorgen hier voor 8.05 de sleutel in het contact te steken, anders belt Els. We worden gevolgd. Het vertrek is weliswaar 8.29 maar als er eens iets mis is, heeft Els nog tijd wat te kunnen regelen. Het komt zelden voor. Maar het is goed. Els is belangrijk voor ons allen, want we kunnen van haar op aan. Die gaan we niet in de steek laten. Vanaf van Langen rijd ik aan een stuk door naar Camperduin. Het eigenlijke startpunt en tegelijk mijn favoriete plek in Noord Holland. “Camp” zoals het toen nog heette duikt eigenlijk voor het eerst in de geschiedenisboeken op vanwege de zeeslag bij Camperduin in 1797. Bij ons niet zo bekend die zeeslag. Die verloren we namelijk. Admiraal de Winter werd hier verslagen door Admiraal Duncan. In Engeland net zo bekend als Nelson. Zijn overwinning “is considered one of the most significant actions in naval history. Maar wij kennen hem natuurlijk niet. Wel bekend bij ons is de vice Admiraal William Bligh, zijn acties tijdens de zeeslag waren van doorslaggevende betekenis. De meest verfilmde Britse kapitein ooit . Maar niet over deze zeeslag , zijn roem dankt hij bij ons aan de Bounty en de muiterij die daarop plaatsvond. Een paar jaar eerder. Met Admiraal de Winter liep het trouwens ook goed af. Napoleon bevorderde hem later tot Maarschalk, hij verkreeg het Grootkruis in het Legioen van Eer en werd onder grote publieke belangstelling na zijn dood bijgezet in het Pantheon te Parijs. Op de Hondsbossche is een aantal jaren geleden zand gespoten. Het is nu onderdeel van de kunstmatige kustverdediging die we ook wel duinen noemen. De stoere dijk lijdt onder dit zand en telkens weer hoop ik dat als het flink stormt de Noordzee wraak neemt voor haar geduchte, maar dappere en gerespecteerde tegenstander door het zand van haar af te spoelen. Ooit gaat dit gebeuren. Dan komt ook de Prince George weer vrij. Een kruiser die een heldenrol vervulde in de 1e wereldoorlog. Op weg naar de sloop in Hamburg in 1921 vergaan voor de Hondsbossche. Bijna 100 jaar hebben bezoekers van dit schip kunnen genieten. En kunnen dagdromen. Nu rust er een kunstmatig duin op het slagschip. Een lullig bordje staat op de plek waar het graf ergens moet liggen. Op de Hondsbossche kwam ik vroeger vaak. Op het meest zuidelijke punt woei het altijd. Keek je naar het zuiden dan zag je kilometers strand, Bergen aan Zee, Egmond en heel in de verte de Hoogovens. Nabij lag paviljoen Minkema. Een paar keer weggespoeld, door de Duitsers opgeblazen, maar telkens weer herrezen. Uitbater was jarenlang Jouke Minkema, de populaire columnist uit de Duinstreek. Draai je naar het Oosten, dan zie je eerst het grootste Duin en Bos gebied van Nederland. Natura2000 inmiddels. Er wordt in gehakt, gezaagd, gegraven. Altijd al. Vroeger om het zand weg te scheppen voor de zandsteenfabrieken, weer later om er de grachten van Amsterdam mee te dempen, en nu in het kader van natuurbeheer. Voor herstel is dat. Waarvan? Vraag ik me telkens weer af. Mooi is het er, maar rustig nooit. Als kind speelde ik er in de bunkers als ik op bezoek was bij mijn vriendje van de lagere School Ype Minkema die in Camperduin woonde. Kilometerslange gangen. De meeste zijn opgeblazen en verwijderd. Maar onder dat hoogste eerste duin ligt er nog een. Ik weet het zeker. Later kwam ik hier met mijn neef Martin. Hij was lid van de NJN. We zochten meeuweneieren die we uitbliezen en uilenballen die we zorgvuldig determineerden We haalden ooit “Stuif es in” met onze verzameling . Verder naar het oosten kijkend zien we een waar panorama. De Hargerpolder, pony’s weiden er. Haaientanden staan er nog van de Atlantikwall. Je kunt er uren van blijven genieten. Zelfs de windturbines in de verte hebben een eigen plek in het landschap verworven. Het is Nederland in het klein. Hoe het was, en hoe het gaat worden. Noordelijker zien we dat andere Natura2000 gebiedje, De Putten en Abtskolk. Een vogelparadijs. Terecht een beschermde status gekregen. Het is een oude kleiput. Eerst gepacht door Rijkswaterstaat en op tijd aan ze verkocht door de boer. Want klei is er niet meer nodig om de Hondsbossche te verstevigen. Rijkswaterstaat wist ook niet wat er mee te beginnen en het is nu beschermd natuurgebied. Gelukkig maar. Want de afrasteringen eromheen tegen de vos zijn noodzakelijk en ook de vogelgriep slaat er nog wel eens toe. De vogels die er nu zitten zijn andere soorten dan die er zaten, of naar geïmporteerd werden zoals bijvoorbeeld de Dwerggans. Het gebied heeft desondanks een beschermde status gekregen. We zien er nu bijvoorbeeld veel Aalscholvers en een enkele lepelaar, die door de ganzen zijn verdreven uit het Zwanenwater. Een veilige haven is het. Tot nu toe dan, want de gans koloniseert maar door in Noord Holland. Naar het Noorden kijkend zien we in de verte Petten. Schagen ook en bij helder weer kunnen we tot aan Den Helder kijken. En dan, naar het westen. De Noordzee. Vroeger met vissersboten, nu met windturbines. Maar het blijft mooi. Niet meer zo mooi als toen je op de basaltblokken stond, maar nu op het zand houdt het z’n charme. Minder uniek, maar zo gaan dingen. Nederland is nooit af.

Deze feuilleton over lijn 410 verschijnt hier in Flessenpost uit Egmond. Als ik de route van Lijn 410 lineair volg komen de Egmonders zo pas rond de komende jaarwisseling aan bod. Dat kwam mij ook wel goed uit. De meeste urban stories uit Groet en Schoorl ken ik wel. Ik woonde daar bijna 20 jaar en was betrokken bij de voetbalclub. In Bergen groeide ik op. Daar kan ik een boek over schrijven. Maar daar zijn al zoveel boeken over, het zou weinig toevoegen. Uitgeverijen Conserve en Pirola hebben nogal wat gepubliceerd over onze regio. En er zijn ook talloze boeken over beroemdheden als Roland Holst, Lucebert en Ans Wortel. En over Bergen schreven Saskia Noort, haar neefje Jan Roos, Adriaan van Dis, Joost Zwagerman en ga maar door. Dat zit wel goed. Ze komen allen nog aan bod als de bus de Bergense haltes aan doet. Met Egmond ben ik dus wat minder bekend. Ik maak me daarover weinig zorgen. Tegen de tijd dat ik het Karmel klooster nader weet ik genoeg. Het Proeflokaal van brouwerij Egmond aan de Slotweg is mijn stamkroeg en brouwerij gids Fred Krop heeft mij toegezegd mijn hiaten over de Hoef en Egmond Binnen aan te vullen. Over Derp maak ik mij echter in het geheel geen zorgen. Daarvan weet ik veel. Ik ken namelijk nogal wat Derpers. En als ik ze spreek weet ik het gespreksonderwerp gauw te leiden naar die ene historische gebeurtenis. Egmond Pier Egmond 2004. De dag dat mijn team het Derpse team versloeg. Eenmalig, maar toch. Het is een heldenepos. Telkens weer. De namen van de tegenstanders ken ik nog uit het hoofd. De huidige internationaal beroemdste Derper Ewoud de Groot was erbij. Ik spreek hem nog wel. Een paar keer per jaar. Maar de laatste tijd vaker over zijn kunst en ook wel over politiek. We zijn ondanks de nederlaag die hij leed goed met elkaar. We trainden ook vooraf de wedstrijden gewoon samen op het strand. Misschien zijn we zelfs enigszins bevriend. Voor zover je als niet Derper dan met een Derper bevriend kan raken. Zelfs immigranten die al jarenlang in Derp wonen, moeten bij het slepen van de visserbootjes van het strand achteraan in de rij sluiten bij het weghalen door de tractors. Ik ken tenminste één import Derper , en hij woont er echt al ruim 50 jaar, die inmiddels maar een eigen tractor heeft aangeschaft. Afgelopen weekend was het er dan weer. Na 2 jaar coronareces. EPE en de halve. Aan de halve heb ik ook vaak meegedaan. Dat was in de jaren ’80. De tijden van Marti ten Kate en Gerard Nijboer. In de jaren ’70 liep ik ook wel hard. Maar als junior. 100 meter was mij ver genoeg toen. Maar als we naar Trias in Heiloo gingen, was daar altijd die imposante Derper. Met een grote zwarte baard. De Zwarte Bijl noemden ze hem met ontzag. Vijf en de 10 kilometer deed hij. Op de sintelbaan. Ik heb hem nooit zien verliezen. Wel dat hij het hele veld dubbelde. Ik denk dat het 1978 was. Dat jaar won hij ook de eerste halve marathon van Egmond. Ons kenners verbaasde dat niets, het was geen toevalstreffer. Hij was de grote favoriet. Onze held. Dit jaar is dan eindelijk een standbeeld voor hem opgericht. Bij halte Kennedyboulevard. Zo als hij was.. Overigens won Marja Wokke in 1978 bij de vrouwen. Een geboren en getogen Bergense. In mijn ogen een nog grotere heldin dat de Zwarte Bijl. Veel succesvoller ook. De 1:19.45 die Marja in 1978 op Egmondse strand liep was een wereldprestatie. De eerste keer dat een vrouw de barrière van de 1.20 doorbrak. Zij verdient ook een standbeeld. Op het nieuw in te richten Plein wat mij betreft. Maar daar kom ik later op terug als de bus centrum Bergen aan doet.

Veel mensen doen vaak veel moeite onze gevederde vrienden tijdens de koudere dagen wat extra’s toe te stoppen. En dat wordt bijna altijd gewaardeerd, in ieder geval door hen. Afhankelijk van de strooisels zie je binnen no time vogels verschijnen uit een net nog lege lucht. Broodstukjes bijvoorbeeld zijn dan meestal de prooi voor uit het niets komende meeuwen. Kokmeeuwen moeten wel de stukjes binnen een seconde kunnen oppikken en weer wegvliegen met de buit in de snavel. Als je dan wilt, dat deze schrokoppen niet alles meenemen, gooi je gewoon wat brood tegen een stuk hout aan of wat onder of aan de zijkant van een struik. Ook kraaien en kauwen lijken uit het niets te komen, maar die zijn iets voorzichtiger. Ook zij nemen een stukje brood mee en verorberen dit elders.

Lijn 410, de buurtbus van Camperduin naar Egmond aan Zee, lijkt het best bewaarde geheim. Een van de vrijwillige chauffeurs, Gerard Köhler, laat in de komende weken zijn licht schijnen op deze bijzondere lijn, haar chauffeurs, haar haltes en haar passagiers.

Het is december, onze vier gastenkamers zijn gevuld. Dagelijks worden we gebeld of we ruimte hebben voor opname. De nood vanuit het ziekenhuis en van mensen thuis is hoog. Hospice Egmond staat op de kaart, denk ik bij mezelf. Hoopt iedereen bij ons op een stille of heilige nacht? Is er überhaupt nog hoop? Jazeker, want als je denkt dat het leven erop zit en je net op tijd bij ons bent om een laatste stille nacht mee te maken komt daar warempel soms extra tijd bij. Zoals nu voor onze gast op kamer 4. Ze geniet van iedere dag extra. Dagen die zich nu tot weken aan elkaar rijgen. Wij bewegen mee, daar zijn wij goed in. We spannen ons in het leven in zo’n intense periode vorm te geven. We stemmen af op onze gasten. Zo kwam er deze maand een sjoelbak voor mevrouw van kamer 1 en er kwam een waanzinnig mooie extra grote nieuwe eettafel, gedoneerd door onze gast van kamer 3. Ook kregen we een prachtige kerststal, zomaar op een presenteerblaadje. De dochter van een van onze overleden gasten kwam de kerstboom optuigen en nam zelf alle kerstdecoratie mee. We hadden onze ‘Winterlicht’-bijeenkomst met vrijwilligers, verpleegkundigen en gasten samen. De kerstboom werd ontstoken en we zongen ‘Stille nacht, heilige nacht’. Er werd natuurlijk ook heerlijk getafeld tijdens de kerstdagen. Al was het voor sommigen maar een hapje, de beleving maakte het verrukkelijk. Hospice Egmond biedt zo voor iedereen momenten van licht, hoop en troost. Het is de essentie van wat wij doen: een baken zijn. Helpen bij het samen koers bepalen richting einde leven. Het is bijzonder te ervaren hoe onze moedige gasten hun leven aan ons toevertrouwen, zich openen en hun kwetsbaarheden tonen. Wij maken verbinding en geven vertrouwen. Het leert ons dat ieder mens dat sterft uiteindelijk rust vindt op de weg die hij of zij te gaan heeft. Zo hebben wij ook dit jaar weer vele stille en heilige momenten beleefd. Dat geeft ons courage zo straks weer aan het nieuwe jaar te beginnen. De maand december is zo goed als voorbij, ik doof heel zachtjes mijn kaarsje van 2022 uit. Vol toewijding zal ik op 1 januari aan de prachtige nieuwe tafel samen met onze gasten een wenskaarsje opsteken. Dit om iedere nieuwe dag die in het verschiet ligt tot een mooi einde te brengen. Ik wens iedereen toe, te doen wat je hart je ingeeft.

Ik was ziek en ik lag in het weekend een beetje lafhartig op de bank te Netflixen. Nee, dus geen ‘Netflix&Chill’ (zoek dat maar eens op…), daar ben ik intussen ook veel te oud voor, zo denk ik op een slechte dag. Van die gedachte word je dus meteen ziek, je kunt duidelijk beter jong van geest blijven. Maar goed, dat is een heel ander onderwerp, dus terug naar dit: al snotterend lag ik dus op die bank te vegeteren en ik stuitte op de ene slechte, goedkoop gemaakte kerstfilm na de andere. En toen kwam ik Otherhood tegen. Ook niet de beste film, maar in ieder geval een goede cast en een onderwerp waar ik ‘affiniteit mee heb’.

Een kerstpakket. Een bekend en blij makend begrip in ons landje. Héél lang geleden heb ik twee seizoenen bij een bedrijf kerstpakketten ingepakt. We kregen grote orders, vaak met een bepaald thema. We hadden geen lopende band, dat waren we zelf…. We liepen met een zware doos artikelen langs een ellenlange tafel en stopten in elke mooie doos een artikel. Dat moest goed ingepast worden, want mijn collega liep achter mij met andere artikelen. Aan t eind van de rit moest het pakket wel goed dicht kunnen…. Zwaar werk, maar erg gezellig. Het hoogtepunt was ons uitje met de bus naar de Jaap Eden IJsbaan voor een buffet en de ontvangst van ons eigen kerstpakket. Wat we dus zelf hadden ingepakt…. Later, bij mijn eigen ex-werkgever stonden de pakketten tot het plafond van de kantine. Gescheiden voor volwassenen en jonge vullers en caissières. Later werd het gewijzigd en kregen we allemaal een cadeaubon. Bij onze kledingbank Noord Holland Noord heeft het begrip kerstpakket een belangrijke betekenis, waar we vanaf september al aan werken. Onze minima kunnen een pakket aanvragen. Ze worden gekoppeld aan een nummer zodat ze anoniem kunnen blijven. Wij maken een lijst, die we op een aparte Facebook pagina zetten. Na veel promoten van onze kant, ging het lopen. Mensen die het kunnen en willen betalen, zoeken een aanvrager uit en maken daar een kerstpakket voor. De gezinssamenstelling van de aanvrager is wel bekend met de leeftijden. Bijvoorbeeld man 42, vrouw 40, jongen 12, meisjes 10, meisje 8, zo kunnen de donateurs het pakket beter samenstellen, naar eigen idee. Zij brengen het dan bij ons. Op 23 december hebben wij 390 pakketten uitgedeeld! De aanvragers die geen donateur hadden, kregen een pakket van ons, zodat iedereen blij gemaakt is. Veel mensen gingen met tranen de deur uit. De kinderen met handenvol chocolade, tulband, stol enzovoort. Thuis hebben ze deze uitgepakt en een foto naar ons doorgestuurd. Wij zijn nog blijer dan zij… Ik schrijf dit op 1e Kerstdag en zit nog na te genieten. Heel veel werk gehad maar ondanks de griepaanval kan mijn Kerst niet meer stuk. Ik wens u een heel fijn en gezond 2023!

Het is vlak voor Kerst, de winkels liggen vol met lekker eten en glimmende versieringen. Overal branden de lichtjes achter de ramen in de huizen. Tijdschriften staan vol met foto’s van schitterende feestkleding en van ingewikkelde recepten. We maken er een groot feest van. De winkeliers en de mensen in de horeca hopen flink wat winst te kunnen maken in deze periode. Dat zal misschien iets goed maken van de afgelopen jaren toen juist rondom Kerst en Oud en Nieuw ons land op slot moest. Het zij ze gegund.

Het was de eerste dag van de meteorologische winter van het jaar 2022, 1 december dus. Ik had net wat erwtensoep opgewarmd, zette mij aan tafel en begon de groene brij, gelardeerd met stukjes worst, rustig op te lepelen. Er werd op het raam geklopt. Hard geklopt, zacht geklopt, want daar was het al de tijd voor. De enige manier om mijn aandacht te trekken, want mijn bel is ooit door het zout in de zuidwestenwind stuk gegaan en vervolgens door mij voorgoed verwijderd. Ik had al door het raam gezien, dat het de buurman was. Ik naar de voordeur. “Ruud, er zit een merel in mijn tuin in het net, durf jij die eruit te halen?”, vroeg Marcel, want zo heet de buurman, bezorgd. “Ja hoor, geen probleem.” Tijdens mijn opleiding tot IVN natuurgids werd ook een vogelringstation bezocht, waar de vogels en vogeltjes uit de netten werden gehaald om ze te wegen en te ringen. Ik heb toen nog een goudhaantje in mijn hand gehad. En afgelopen zaterdag bij Vroege Vogels was er een item met een vogelringstation, ergens in Zeeland. Mooie herhalingscursus. Maar het ging nu niet om een heel klein trekvogeltje, maar om een merel. “Wacht effe, Marcel, ik pak een paar handschoenen uit de schuur.” Even later stonden we in de tuin bij de merel, die op de kleine sierappeltjes van de aldaar aanwezige struik (Malus speciales) was afgekomen. Ze, want het was een vrouwtje, vond het blijkbaar makkelijker om in op de grond liggende appeltjes te pikken. Dat scheelde weer wat sloopwerk aan appeltjes aan de struik. Maar door die voorkeur raakte ze al meer in het dicht bij de grond liggende net verstrikt. Ze lag er voor dood bij. Ik pakte het beestje vast en tilde haar op, met net en al. “Nou, nou, die zit helemaal verstrengeld. Dat gaat niet lukken zonder het net stuk te knippen.” Voordat ik de zin had afgemaakt, was Marcel al naar binnen om een schaar te halen. Mijn linkerhandschoen deed ik uit, zodat ik de stukjes net, die moesten worden doorgeknipt, beter kon vasthouden zonder dat de merel een knipbeurt zou krijgen. Aldus knipte Marcel een keer of zeven stukjes net door. Toen de toch wel wat gestreste merel bijna bevrijd was, kon zij haar kop al weer goed bewegen en pikte in mijn handschoen. Haar rechterpootje ging gelukkig los zonder te hoeven knippen. Ik stond op, liep naar de ingang van de voortuin en wilde de merel op een paaltje zetten. Maar op het moment dat ik losliet, was de vogel al gevlogen. “Dat hebben we goed gedaan, Marcel. Een blije merel.” Dit werd beaamd en Marcel had door dit voorval al besloten, dat hij het net ging weghalen. En aldus geschiedde. De merel blij, de buurman blij, ik blij en mijn erwtensoep koud.

Dat was het dan, lief stolpboerderijtje van me. De sloopkogel van Natuur & Milieu bungelt reeds boven je dak. Met je spouwloze eensteensmuren en honderden Oudhollandse pannen voldoe je niet meer aan de eisen. Nog zeven jaar mag je van die club verkocht of verhuurd worden. Daarna is het afgelopen als het aan die club ligt. Nederland anno nu: de mens wikt, de milieu- en klimaatmaffia beschikt. Dat zie je ook aan de lange rijen voor de voedselbanken. Regenten met ook maar een béétje fatsoen in hun lijf zouden zoiets niet laten gebeuren. Maar wij hebben regenten die tot 2030 liever 35 miljard voor het klimaat uittrekken en 25 miljard voor de stikstofproblematiek, nutteloze investeringen zolang je het als onbeduidend vlekje achter de West-Europese duinen zo ongeveer in je eentje doet. Niet gedacht dat ik ooit nog eens instemmend de Internationale zou citeren: „De arme wordt tot het merg uitgezogen en zijn recht is een ijdel woord.” Ik ben serieus, vergis u niet: Natuur & Milieu wil na 2030 geen verkoop of verhuur van woningen met energielabel E, F of G meer. En wat is het energielabel van mijn stolp? G, helaas. In 1911 gebouwd, hoofdzakelijk voor koeien waar tocht en vocht toch geen vat op hadden. Ik nam het op de koop toe, omdat ik niets mooier vond – en vind – dan vrijstaand wonen in een kustboerderij waarvan de honderden jaren oude bouwkundige eenvoud verbluffend is: vier sparrenstammen verticaal (het vierkant), daarbovenop vier sparrenstammen horizontaal en dáár weer bovenop het grote schuin aflopende dak. Rem Koolhaas heeft er nog steeds niet van terug. Veel gedaan, ter isolatie. Grote, zware voorzetramen, ontzagwekkende hoeveelheden glas- en steenwol onder het dak en achter de muren, etcetera. In de praktijk werkt het naar behoren, maar wat heb je aan de praktijk als het in 2015 ingevoerde energielabel de hier en daar best discutabele theorie prefereert? Het belang van dat label groeit naarmate de energie schaarser wordt, zelfs wanneer die ontwikkeling het resultaat is van een beschamend beleid. En daardoor wacht mijn mooie stolpje – als ik het minimaal vereiste label D wil halen moet ik tonnen extra investeren – hetzelfde lot als al die oude woningen in met name Heemstede, Bloemendaal, Westerwolde, Laren en Haarlem, de plaatsen waar volgens Natuur & Milieu de meeste van Nederlands 1,5 miljoen (!) slecht geïsoleerde huizen staan. Ja, ik betaal inderdaad flink voor mijn energie. Zeker nu. Maar dat wil ik toch zelf? Wat heb ik toch een hekel aan uitbundig beoogklepte clubs als Natuur & Milieu. Waar bemoeien ze zich mee? Het GroenLinks-gehalte is er angstaanjagend hoog en mede als gevolg daarvan heb ik een aardig toekomstbeeld van dit land wanneer het Klimaatakkoord succesvol is afgerond, zonder boeren zoals steeds duidelijker wordt, naar nu blijkt ook zonder hun boerderijen en wellicht ook zonder veel andere vooroorlogse huizen. Ik zie een saai en grijs land waar de bouwkundige sjeu vanaf is. Bah.

Onlangs kwam in het nieuws dat het mannelijke sperma al sinds jaar en dag afneemt qua doelmatigheid: er zitten steeds minder actieve zaadcellen waar we wat aan hebben in ons sperma. In gewoon Nederlands: met deze voortgang sterven we gewoon uit.

Verhuizen, wat een onderneming! Plannen, afspreken en nadenken over wat er mee moet en wat niet, wat past? Vooraf komt de verhuizer dan kijken wat je allemaal hebt zodat de capaciteit van de vrachtwagen kan worden ingeschat. Dan zijn er al vele uren besteed aan overleg met degene die het toekomstig huis opknappen: de loodgieter die de badkamer opknapt, de schilder, de stoffeerder. Overigens heb je die lui ook niet zomaar achter elkaar geregeld want zie maar eens 'op tijd' een loodgieter te krijgen voor een grote klus!

Het was half oktober, ik begon aan deze blog met onze gast Robin. ‘Dilemma’s’ moest het heten, want hij had er wel een aantal gehad in zijn leven.

Honderd? Is dat veel? Is dat weinig? Een kind vindt het waarschijnlijk veel, een miljonair weinig, dus het is voor iedereen verschillend. In ieder geval is het vandaag, vrijdag 2 december 2022, de 100ste keer dat Flessenpost uit Egmond is uitgekomen. En voor Gerard en John een mijlpaal. Laten we het maar op editie 100 houden en niet op nummer 100, want daar ga je geregeld naar toe, hoewel je daar deze 100ste editie wel kan lezen.

Zo’n 7 jaar geleden ben ik begonnen met fietsen. In het begin vond ik fietsen eigenlijk helemaal niet leuk. Het was een straf, het deed zeer, ik was mentaal zwak, het koste mij veel moeite en ik vond het saai. Totdat ik progressie maakte. Ik ging door, werd sterker in de benen maar ook mentaal maakte ik grote sprongen. Het maakte mij niet meer uit of ik tegen de wind in stoempte of dat ik door het mulle zand heen moest ploegen met hartslag 200. Ik zocht prikkels om beter te worden en zo trainde ik ineens 4 tot 5 dagen in de week. Het werd bijna een soort verslaving! Iedere woensdag avond met de mannen mee trainen van de Derpbikers. Een weekendje fietsen met de meiden of extreme uitdagingen aan gaan zoals Dirty Kanzelled (covid editie): 174 km in m’n eentje gereden met 80% onverhard. Wat een geweldig gevoel krijg je van het behalen van een doel.

'Intocht Sinterklaas 20 november in Egmond aan den Hoef', lees ik in een van de gratis krantjes. Hij begint bij het Dorpshuis en eindigt op een grasveld bij de Prinses Marijkelaan. Daarboven staat een foto van de Sint op een platte kar met twee, politiek heel incorrect, zwarte pieten.

Ik ben Martine Senden, een 51 jarige vrouw uit Amsterdam zuid met een klein vakantiehuisje in Egmond aan den Hoef. Ik ben muzieklerares en heb drie dochters. Twee volwassen en 1 klein spokie van 12.

Dan bespreken wij thans de kwestie aangaande de vijftig Oranje-fans die op kosten van de emir van Qatar - hij betaalt zowel vlucht als verblijf - het WK voetbal in diens land gaan bijwonen, op voorwaarde dat zij hun ervaringen ter plekke positief op de sociale media delen.

Vijf jaar geleden schreef ik over een klein, vies-ruikend hondje dat we uit een Spaans asiel hadden gehaald. Een nerveuze haarbal, kleiner dan verwacht, zo angstig maar direct groot in liefde. Ik schreef toen over de lijm die wij, mijn kinderen en ik, nodig hadden om ons nieuwe leven vorm te geven. Om verder te helen. Over dat ik wilde zorgen dat de laatste jaren waarin mijn zoon nog thuis was heerlijke jaren werden, vol liefde binnen onze vier muren. Dat hondje, dat werd de lijm. Ze heet Frost, maar misschien hadden we haar inderdaad beter Bison kunnen noemen. Want lijmen deed ze als geen ander. En eerlijk gezegd, als er een kat in de buurt is, verandert ze in een nanoseconde van de schattigste puppy in een briesend oerbeest. Dat hondje heeft de afgelopen vijf jaar zoveel gebracht, nog veel meer dan ik durfde hopen. Ze bracht liefde, ritme, er moest voor haar gezorgd worden, mijn zoon voelde de verantwoordelijkheid de ene keer sterker dan de andere keer, mijn dochter trouwens ook. Maar ze groeiden in hun puberjaren op met de onvoorwaardelijkheid die een hond met zich meebrengt. Het was heerlijk.

De burgemeester van de gemeente Egmond had aangekondigd dat hij er mee wilde stoppen. Was een wijs besluit. In die tijd waren de procedures nog niet zo helder. In de Tweede Kamer hadden de politieke partijen kamerleden die de benoeming via een soort van handjeklap regelden. Uiteindelijk benoemde de kroon.

De week begon in het hospice met een uitgeleide. Een belangrijk en moment om samen stil te staan bij het overlijden van onze gast. Definitief afscheid nemen valt vaak zwaar, het is intens en niet van alle dag. Wij nemen de tijd om het afscheid bij ons voor de nabestaanden ritueel vorm te geven. We beschilderen een jakobsschelp met een gouden randje en zetten de naam van de gast daar met gouden letters in. De schelp wordt met een kaarsje op de kist gezet. De kist is omarmd door onze Rinnergommer schapenwollen deken, zo begeleiden we de overleden gast met volle aandacht en ‘warme armen’ mee naar buiten. Bij de voordeur houden we stil, draaien we muziek die past bij onze gast. Soms Ramses Shaffy of een zeemanslied, deze ochtend Maria Callas. Aan weerszijden staan de naasten, verpleegkundigen, vrijwilligers en medebewoners. We hebben een passend persoonlijk gedicht voorbereid waarmee onze gast wordt herdacht. Het kaarsje in de jakobsschelp wordt uitgeblazen; de schelp met gouden randje blijft bij ons, ter herinnering aan onze tijd samen. Het is een kort, maar intensief moment om stil te staan bij een mens, een ziel, een leven vol geleefd. Eenmaal in de rouwauto nemen we de wollen deken weer mee naar binnen. De begrafenisondernemer loopt voor de auto uit de laan uit. Zo wordt dit afgeronde leven van onze gast weer overgedragen zijn de naasten. Medebewoners en vrijwilligers kijken binnen mee. Confronterend en tegelijkertijd verrijkend en liefdevol. Aan het einde van deze week vierden wij Allerzielen in de Abdij van Egmond. Vieren van Allerzielen klinkt misschien gek, maar het is mooi om in gezamenlijkheid te gedenken. Lichtjes werden ontstoken en alle geloven en niet gelovigen kwamen samen om bij die ene ziel, die centraal staat voor iedere nabestaande, stil te staan. Om daadwerkelijk samen stil te zijn in de leegte van de dood die geen dood is. Want zo las ik voor: ‘Je verhaal is niet ten einde, je leven niet doodgelopen. Je schrijft nog steeds geschiedenis in ons leven, in ons hart, in onze herinnering.’ Een Abdijkerk vol nabestaanden, vrijwilligers, verpleegkundigen en broeders, prachtige zang, ingrijpende stilte. Zo hebben we de 18 namen genoemd van gasten die bij ons dit laatste halfjaar verbleven en in ons midden overleden. Na de viering zijn de schelpen met gouden randje, een kaarsje en een persoonlijk in memoriam, aan de nabestaanden meegegeven. Ze staan symbool voor gouden momenten van warmte, verdriet en vooral van verbinding. Het was fijn om even na te praten, elkaar weer te zien en met elkaar vast te stellen dat deze manier van gedenken ons doet realiseren dat het bij de dood niet ophoudt.

Langs de weg en in de duinen staan vele bankjes. De meeste hebben een nummer (bijv. WM9 aan het Nollenpad in de duinen van Wimmenum). Toch zijn er ook bankjes met een betekenis.

Maandag 17 oktober. Onze kledingbank is gesloten, maar met twee lieve collega’s ben ik een paar uur bezig met setjes kleding uitzoeken voor de minimodeshow in de Schulp. Bijpassende sieraden, schoenen, tassen combineren voor de doelgroep, die zo kunnen kennismaken met ons vrijwilligerswerk.

Waar ben je nou, God? Juist omdat-ie aan de lippen van een diepgelovige man ontsnapte, raakte die wanhoopskreet mijn ongelovige ziel. Urker visser Jan de Boer slaakte ’m. De godvrezende schipper van de UK-197 heeft steeds meer moeite met de beproevingen die hij, op aarde gezet om te lijden, dient te ondergaan. Hij vond in verslaggever/domineeszoon Wierd Duk iemand die zijn klaagzang begripvol noteerde.

Tien jaar geleden werd ik 40. Tien jaar geleden! In die jaren is er zoveel gebeurd. Alles veranderde. Mijn burgerlijke staat, mijn adres, mijn baan, een deel van mijn vriendenkring. Er kwamen mensen bij, er vielen mensen af. Mijn lieve families bleven, god wat een toppers, stuk voor stuk. En ook de twee pilaren van mijn bestaan die bleven. We hebben het hier natuurlijk over mijn kinderen.

Het komt wel vaker voor maar het blijft iets speciaals wat mij betreft; broers die samen in het eerste elftal van hun club spelen. Het is mij niet overkomen. Ik speelde nog in de A-junioren toen mijn grote broer overleed. Piet pendelde toen al een aantal seizoenen tussen het tweede en derde elftal van Zeevogels. Volgens mij is het hem in die jaren ooit één keer gelukt om binnen de lijnen te verschijnen van ons vlaggenschip. Notabene als invaller in de slotfase tijdens een oefenwedstrijd. Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat wij ooit wel samen in één hadden gespeeld als hij niet op 23-jarige leeftijd verongelukt was.

Niets is zo trendgevoelig als kindernamen. De top drie van jongensnamen bestaat uit Noah, Lucas en Sem, bij de meisjes zijn de drie populairste namen Julia, Mila en Emma. Als je de komende jaren een van die namen over het schoolplein roept, is de kans groot dat er meerdere koppies tegelijk opkijken. Bij het roepen van Kees, Piet, Aaltje of Annie zul je tegenwoordig geen gehoor meer krijgen. O tempora, o mores.

Links een in de berm liggende vent die zich letterlijk in coma heeft gezopen, rechts een eveneens totaal beschonken jongeman die slingerend op weg naar het oude transportvliegtuig dat hem naar het Oekraïense front zal vervoeren nauwelijks nog op zijn benen kan staan: de eerste video die ik zag nadat Vladimir Poetin de mobilisatie had afgekondigd.

Aan het begin van het najaar verschijnen ze weer, de Scandinavische kauwen rond Zwartendijk. Ze zitten in de bosjes en zwermen rond het prominente gebouw boven op de duin. Hun geluid is wat naargeestig, zoals je in duistere films soms ook kunt horen. Misschien wel een passend geluid.

Het is voor achten op een donderdagochtend, ik rij naar Egmond aan Zee en denk na over ons werk in het hospice. Wij zijn mensen nabij in een bijzonder kwetsbaar moment van het leven. Maar hoe zit het met ons eigen leven, onze eigen kwetsbaarheid, vraag ik mij mijmerend af? Ik kijk in mijn denkbeeldige rugzak. Zonder dat ik erom vraag rollen er tranen over mijn wangen. Het liefst stop ik ze snel terug maar toch ga ik niet in verzet. Verzet helpt niet, verzet verstart. Even later kom ik aan in het hospice en las een pauze in. Pauzeren help. Stil staan bij wat is. Het geeft rust. Mijn collega Nathalie kan luisteren als geen ander. Ik vertel haar over mijn ondervindingen, mijn zorg om onze gasten, mijn eigen verdriet en over mijn gedachten die uitgaan naar de vrijwilligers die immers ook geconfronteerd worden met hun eigen verdriet. Hoe zal het zijn met de familie van Sylvia? Onze flinke en optimistische vrijwilliger die hoopte haar borstkanker te overwinnen en toch zo plotseling overleed. Ook haar collega-vrijwilligers waren geschokt en verdrietig. En hoe vergaat het onze lieve collega Antine nu werkelijk, nadat haar man bij ons overleed? Er was nog meer leed in onze gelederen: Jenny verloor haar moeder, Eileen haar vader, Wanda een zus, en ook anderen bleef verlies niet bespaard. Het levert betrokkenen vast overvolle rugzakken op. Alle vrijwilligers zetten zich bij ons met hart en ziel in en allemaal met een eigen rugzak. Op het scherpst van de snede tonen toch al deze mensen liefdevol medeleven aan onze gasten. Zelf begon ik ook met tranen die donderdag, 30 jaar na het verlies van onze dochter. En zonder me te verzetten werd ik vervolgens bewust van ieders rugzak. Nathalie stelde een pauze voor die donderdagmiddag. Een pauze om naar het Mariabedevaartsoord in Heiloo te gaan, naar de Middeleeuwse Runxputte. We willen er al zo lang samen heen. “We gaan, dit is de juiste dag” zegt ze. Bij de entree van de kapel zien we onze vrijwilliger Hans die in zijn bijzijn zo plotseling zijn beste vriend verloor. Ongetwijfeld is hij daar om dezelfde reden als wij; om te bezinnen, te pauzeren en het licht te ontsteken voor al degenen die ons zijn voorgegaan. Daarna keren we terug naar het hospice en gaan we door met ons werk. Later op weg naar huis kijk ik dankbaar terug op deze bijzondere dag en besluit ik meer pauzes in te lassen. Voor mezelf maar vooral om er dan ook weer te kunnen zijn voor de ander. Met elkaar voor elkaar!

Vanaf m’n 18e ben ik jaarlijks met kleine en grote groepen ‘pelgrims’ naar die bijzondere plaats aan de voet van de Pyreneeën geweest. Eerst als ‘hotelbrancadier’, dat is een begeleider van pelgrims die in de rolstoel zitten en hen in het hotel van- en-naar de kamer te brengen. Soms ook op-en-van-bed halen. Later ging ik mee als geestelijk begeleider en heb vooral heel veel mooie herinneringen gekregen dankzij de reizen met Charles Bak en Dick Makkes van Bakreizen.

Afgelopen zomer is dhr. Groefsema overleden. Hij was flink oud geworden. Wat oudere Derpers kunnen zich wellicht zijn naam herinneren. Een van de notabelen van het dorp in oude tijden. Hij was jarenlang de directeur van het postkantoor in Egmond aan Zee aan het begin van de Zuiderstraat. Je kwam daar door een zware draaideur binnen en bereikte een statig hoge ruimte. Logisch, want het gebouw was een kerk geweest.

De kerk een museum? De hele warme droge zomer was het een komen en gaan van mensen die wilden genieten van zon, zee en strand. Nu neemt de grote stroom badgasten langzamerhand af in ons mooie dorp. Zo vaak mogelijk stonden de deuren van onze oud- katholieke kerk open en we mochten gedurende de zomer duizenden mensen ontvangen. Waarom komen mensen binnen? Met verbazing heb ik me dat afgevraagd. Want zodra de deur open gaat, staan er mensen op de stoep. Daar hoef je verder niets voor te doen. De afgelopen jaren is er een landelijke actie geweest om grote monumentale kerkgebouwen te bewaren voor de toekomst als cultureel erfgoed. Kerken werden gepromoot als grootste musea van Nederland. Kerkgebouwen bepalen vaak het beeld van een straat, dorp of stad. Zeker de grote oude gebouwen zijn ook nauw verbonden met de geschiedenis van de stad. Dit geldt ook voor de Egmonden: de verschillende kerkgebouwen (en abdij) hebben allemaal op hun eigen manier te maken met de geschiedenis van onze dorpen. Ik denk niet dat mensen vanwege het cultureel erfgoed onze kerk binnen stapten. Sommigen waren natuurlijk gewoon nieuwsgierig: als er een deur open staat, die vaak gesloten is, wil je even kijken. Anderen komen bewust om een kaarsje aan te steken voor een dierbare of voor een concrete situatie. Maar veel mensen komen ook vanwege de rust of de stilte. Even een paar minuten of langer, niets doen. Alleen zitten, kijken, luisteren, mijmeren, denken, of juist de gedachten de vrije loop laten. Is dat de aantrekkingskracht van een kerkgebouw? Een plek om stil te worden, je bent welkom zoals je bent. Er wordt niets verkocht, consumptie is niet verplicht, je hoeft zelfs geen beleefdheidsgesprekje aan te knopen. Al stonden er altijd vrijwilligers klaar om informatie te geven of te luisteren. Al die uren was het vaak stil, de zachte muziek op de achtergrond accentueerde die stilte. Soms wordt er een verhaal verteld waar je zelf stil van wordt: een vrouw met een kleine jongen vertelt in gebrekkig Engels dat zij Oekraïense is. En ze wijst naar haar zoontje: zijn vader is Russisch. Het wereldpolitieke drama in een paar woorden. De kerk een museum? Nee, de kerk een plaats voor mensen van nu, met verhalen van nu. En voor de toekomst??? Pastoor Joke Kolkman