Column Nienke Richard-Jaquet: Straatventers
Gepubliceerd: 19 mei 2023
In haar onlangs verschenen boek “Voetstappen van toen” vertelt Nienke Richard-Jaquet (dochter van “meester” Otto Jaquet) over haar gelukkige jeugd in Egmond aan Zee in de jaren 60.
Straatventers: de groenteboer
Af en toe staat het verkeer in de Wilhelminastraat vast vanwege de straatventers. Eens per week is het een drukte van belang rondom de ‘belauto’, de open vrachtwagen van Wim Metselaar, de groenteboer. De kleur van de sinaasappels steekt fel af tegen de spruitjes, mijn voorkeur gaat duidelijk uit naar het oranje fruit. Appels hebben de gevaarlijke neiging van de laadbak te vallen en over de grond te rollen. De groenteboer weegt weinig. Het meeste gaat per stuk en het bedrag per stuk neemt af naarmate de hoeveelheid toeneemt. Als er dan toch gewogen moet worden, met spruitjes bijvoorbeeld kan het niet anders, dan gaat dat per pond.
Straatventers: de bakker
De bakker, een van de vier in Derp, neemt minder plaats in met zijn bakfiets waarop in sierlijk gekrulde letters de naam Van der Schinkel gekalligrafeerd staat. Nonchalant fietst hij over de stoep en fluitend zigzagt hij tussen de kastanjebomen en langs de fietsen die tegen de muurtjes van de voortuinen staan. Net als de groenteboer, kondigt hij luid bellend zijn komst aan. Iedere dag komt hij langs, want vers brood is heilig! Hij heeft nauwelijks de tijd de kap van zijn bakfiets te openen of er staat al een lange rij babbelende klanten voor zijn kar. Een tiental buren (vooral buurvrouwen natuurlijk) wacht geduldig op hun beurt en maakt van de gelegenheid gebruik om een praatje te maken. Er is niet veel keuze: wit of bruin, heel of half, gesneden of niet. Als ik aan de beurt ben, bestel ik er een krentenbol bij en peuter ik de centjes uit mamma’s dikke portemonnee.
Straatventers: de melkboer
De derde straatventer is Liefting, de melkboer. Omdat hij ’s morgens vroeg langskomt, zet mamma de omgespoelde lege statiegeldflessen de avond ervoor al voor de deur. Ze schuift een kegelvormig opgerold briefje met de bestelling voor de volgende dag in de hals van een van de glazen flessen in het met ijzerdraad gevlochten flessenrekje. Met zijn zes vakjes is het zo gemakkelijker voor de melkboer de melk en de yoghurt te bezorgen. Voordat de yoghurtfles wordt ingeleverd zijn de laatste druppels opgevangen dankzij de Tomado uitlekstandaard. En als daar geen tijd of geduld voor is, biedt de flessenlikker met zijn halvemaanvormige rubber einde uitkomst.
De schillenboer
Van tijd tot tijd, net zo vroeg als de melkboer, hoor ik de slepende voeten van de schillenboer, Aldert van der Pol. In zijn blauwe werkoverall met bijpassende pet komt hij de gevulde zinken schillenemmers ophalen die de bewoners achter in hun tuin bewaren. Hij leegt ze in een kar, die voortgetrokken wordt door een paard met oogkleppen dat rustig op hem wacht. Door dit werk erbij te doen, lukt het hem wat extra’s te verdienen. Hij woont in een boerderij midden in het dorp, waar hij behalve een paar kippen ook koeien en varkens houdt. Zijn groenten verbouwt hij op een lankie, een soort volkstuintje in de duinen. Net als veel andere Derpers teelt hij daar de lekkerste aardappelen en stroopt hij af en toe een konijn. Een eenvoudig en gelukkig leven.
Volgende keer zijn er wat winkels aan de beurt…
Nienke Jaquet-Richard ([email protected])