Ik was drie toen hij werd geboren. Mijn oudste zus was al naar de kleuterschool. Mijn broer voelde aan als een cadeautje gegeven aan een 3-jarig meisje. Dit eerste jaar dat we samen thuis waren, heeft misschien wel aan de basis gelegen van onze hechte band.

Een Slowaakse arbeidsmigrant antwoordde mij onlangs op het terras van strandpaviljoen De Uitkijk op de vraag waar hij vandaan kwam: 'Ik kom uit Kopřivnice, daar is Emil Zatopek geboren.' 'Driemaal goud op de Olympische Spelen op de lange afstanden', verduidelijkte hij.

Op 8 juni 1901 werd door vier welgestelde dames uit Alkmaar het initiatief genomen om de vereniging “ kinderkleding en kindervoeding” in het leven te roepen. Kinderen van alle kerken, en leerlingen van zowel openbare als katholieke scholen kwamen in aanmerking. Het doel was “ de allernoodigste kleederen en zoo mogelijk warm voedsel te verschaffen”. Maar al snel werd door gebrek aan financiële middelen de naam gewijzigde in “ vereniging kinderkleding”. En dus concentreerde men zich op kleding.

Af en toe staat het verkeer in de Wilhelminastraat vast vanwege de straatventers. Eens per week is het een drukte van belang rondom de ‘belauto’, de open vrachtwagen van Wim Metselaar, de groenteboer. De kleur van de sinaasappels steekt fel af tegen de spruitjes, mijn voorkeur gaat duidelijk uit naar het oranje fruit. Appels hebben de gevaarlijke neiging van de laadbak te vallen en over de grond te rollen. De groenteboer weegt weinig. Het meeste gaat per stuk en het bedrag per stuk neemt af naarmate de hoeveelheid toeneemt. Als er dan toch gewogen moet worden, met spruitjes bijvoorbeeld kan het niet anders, dan gaat dat per pond. De bakker, een van de vier in Derp, neemt minder plaats in met zijn bakfiets waarop in sierlijk gekrulde letters de naam Van der Schinkel gekalligrafeerd staat. Nonchalant fietst hij over de stoep en fluitend zigzagt hij tussen de kastanjebomen en langs de fietsen die tegen de muurtjes van de voortuinen staan. Net als de groenteboer, kondigt hij luid bellend zijn komst aan. Iedere dag komt hij langs, want vers brood is heilig! Hij heeft nauwelijks de tijd de kap van zijn bakfiets te openen of er staat al een lange rij babbelende klanten voor zijn kar. Een tiental buren (vooral buurvrouwen natuurlijk) wacht geduldig op hun beurt en maakt van de gelegenheid gebruik om een praatje te maken. Er is niet veel keuze: wit of bruin, heel of half, gesneden of niet. Als ik aan de beurt ben, bestel ik er een krentenbol bij en peuter ik de centjes uit mamma’s dikke portemonnee. De derde straatventer is Liefting, de melkboer. Omdat hij ’s morgens vroeg langskomt, zet mamma de omgespoelde lege statiegeldflessen de avond ervoor al voor de deur. Ze schuift een kegelvormig opgerold briefje met de bestelling voor de volgende dag in de hals van een van de glazen flessen in het met ijzerdraad gevlochten flessenrekje. Met zijn zes vakjes is het zo gemakkelijker voor de melkboer de melk en de yoghurt te bezorgen. Voordat de yoghurtfles wordt ingeleverd zijn de laatste druppels opgevangen dankzij de Tomado uitlekstandaard. En als daar geen tijd of geduld voor is, biedt de flessenlikker met zijn halvemaanvormige rubber einde uitkomst. Van tijd tot tijd, net zo vroeg als de melkboer, hoor ik de slepende voeten van de schillenboer, Aldert van der Pol. In zijn blauwe werkoverall met bijpassende pet komt hij de gevulde zinken schillenemmers ophalen die de bewoners achter in hun tuin bewaren. Hij leegt ze in een kar, die voortgetrokken wordt door een paard met oogkleppen dat rustig op hem wacht. Door dit werk erbij te doen, lukt het hem wat extra’s te verdienen. Hij woont in een boerderij midden in het dorp, waar hij behalve een paar kippen ook koeien en varkens houdt. Zijn groenten verbouwt hij op een lankie, een soort volkstuintje in de duinen. Net als veel andere Derpers teelt hij daar de lekkerste aardappelen en stroopt hij af en toe een konijn. Een eenvoudig en gelukkig leven. Volgende keer zijn er wat winkels aan de beurt…

‘In ons operationeel centrum kijken we uit over de Dam. Vanuit daar worden onze collega’s tijdens dodenherdenking aangestuurd, toegangspassen gecheckt en ongeveer 20.000 toeschouwers in positie gebracht. Ook de agenten op de Dam hebben veel taken. Veel van hen gaan undercover in het publiek en creëren anti-inrijd constructies, zodat niemand met een busje de Dam op kan rijden. Soms weten we dat iemand iets van plan is, dan houden we die persoon nauwlettend in de gaten. Op het moment dat diegene een actie wil maken, snoeren we hem letterlijk de mond. We kunnen hier gelukkig achter komen door vele tips die we binnenkrijgen. Mede door deze redenen zijn die twee minuten ieder jaar weer zo spannend!

Heeft u ook zo’n nasmaak van het Songfestival? Of valt het wel mee? We hebben het in ieder geval weer gehad en kunnen vrijdagnacht rustig slapen: we liggen eruit. Het Songfestival is voor Nederland geen kat0in-het-bakkie blijkbaar. Ook niet als de deelnemende song verdacht veel lijkt op de winnende van Duncan Laurence. Of misschien juist niet. Het is me wat. Deden we weer een paar jaar serieus mee verdwijnen we in deze editie weer geruisloos (nou, geruisloos…) via de achterdeur naar huis. Ook al zei Jan Smit nog dat het een foutloos optreden was, het mocht niet baten. Ze kennen Jan niet in Engeland denk ik. Kan kloppen, hij was natuurlijk best druk met voetbalclub Volendam in goede banen te leiden, dus aan zingen was hij zelf ook al even niet toegekomen. Dan word je natuurlijk nooit wereldberoemd buiten Volendam. Nu ben ik geen zanger of Songfestivalkenner, maar ik word wel altijd wat moedeloos van al die waanzinnige acts die allang niet meer gaan over zingen in een Europees liedjesfestival waarin Albanië, Armenië, Azerbeidzjan, Israël en Australië ook kunnen meedoen. Hoe gekker hoe beter blijkbaar. Helemaal als de finaleplaatsen worden bepaald door alleen de stemmen van het uitzinnige en (al dan niet tijdelijk) verminderd toerekeningsvatbare publiek. Dan maakt het blijkbaar ook niet meer uit of je vals zingt of niet. Of je überhaupt zingt of niet. Herrie, spektakel, kleurige kostuums, bloot, politieke statements, vieze mannen in hun onderbroek en dan kom je er wel. Bijna in ieder geval. Als blijkbaar Ongehoord Nederland aan banden gelegd moet worden omdat ze niet voldoen aan de spelregels van de Publieke Omroep, dan zou ik denken dat hier ook nog wel wat winst valt te halen. P.S. Ik hoop dat Australië wint. Is de Nederlandse inzending sowieso wat langer van huis.

Wat je leeftijd is doet er niet toe, waar je woont evenmin en je achtergrond is niet belangrijk. Heb jij belangstelling om (on)regelmatig een column te schrijven voor Flessenpost uit Egmond? Het onderwerp is natuurlijk vrij om te kiezen als het maar een link heeft met Egmond, Egmonders, een herkenbare situatie is of een actueel thema heeft. Het mag spannend, verdrietig, grappig, scherp, vragen oproepend, onderhoudend, verstrooiing bieden, debat aanwakkeren of …… zijn. Het kan bijvoorbeeld 1 x per 2 maanden. Een andere frequentie is ook goed en het gaat om circa 500 tot 600 woorden per column. Belangstelling? Mail even naar [email protected]

Het was dinsdag al laat in de middag. Het begon te schemeren en in huis voelde je de avond langzaam dichterbij komen. Het beste moment om nog éven door te werken. Terwijl ik gefocust achter mijn computer zat, hoorde ik rammelende pannen; geuren prikkelden mijn smaakpapillen. Onze vrijwilliger kok Jos was in huis. Ik besloot aan te schuiven. Jos is kok geweest, heeft restaurant ‘Vlackbij’ in Egmond aan Zee en kookt nu bij ons. Wat ben ik blij dat ik ben gebleven. Ik zit met een van onze gasten aan tafel, samen met de vrijwilliger en verpleegkundige van dienst.

“Fire, Fire”, schreeuwt een jonge vrouw aan de balie van het bureau. Ze blijft gebaren dat we mee móeten komen. Ik wil weten waar deze brand is, maar ze staat al weer buiten te gillen. Ik ren samen met mijn collega achter haar aan. Ondanks dat ze op haar slippertjes voor ons uit rent, is ze erg snel.

Het kan u niet zijn ontgaan, afgelopen weekend was het de Ronde van Noord-Holland. Een gekende lenteklassieker die voor veel recreanten in de categorie Amstel Gold race valt. Niet dat er wat valt te verdienen, maar de eer hè.... Die Middle Aged Man in Licra (Mamil) doet er alles voor.

Het is vrijdag 14 april en al om 09:00 uur staan de eerste 'gasten' op de stoep. In Wognum, een van m'n vorige parochies, beginnen de twee ontmoetingsdagen. Deze werden vroeger zieken triduüm genoemd. Dat was dan drie dagen. Het zijn dagen in het bijzonder voor mensen die aan huis gebonden zijn om welke redenen ook. Dagen waarop zij door ontmoeting met elkaar tijdens ontspannende activiteiten en de diverse vieringen weer wat 'op verhaal' komen.

Ik krijg een verontrustende mail binnen van een bezorgde moeder. Ze schrijft dat haar zoon, Jonathan, wordt gepest door klasgenoten. Onderweg van school naar huis wordt hij vaak achternagezeten door drie jongens die hem schoppen en slaan. Waarom Jonathan gepest wordt is totaal onduidelijk. Als hij naar huis fietst, belt hij zijn vader zodat die weet of Jonathan iets overkomt. ‘Ik heb naar het politiebureau gebeld, daar kreeg ik te horen dat ik aangifte moest doen. Mijn zoon wil dat niet, omdat hij dan nog banger wordt. Ik heb er geen vertrouwen meer in dat het goed komt. Help, wat moet ik doen?’, eindigt de moeder haar mail. Ik besluit om Jonathan uit te nodigen op het bureau. Als Jonathan op mijn uitnodiging verschijnt, zie ik een normale jongen van 14 jaar. Ik vertel hem dat ik een nieuwe strategie wil uitproberen. ‘Wat vind je ervan als ik de drie klasgenoten uitnodig en ze vraag om te stoppen jou te pesten, slaan en schoppen? In ruil daarvoor kunnen ze strafvervolging voorkomen door jou excuses aan te bieden.’ Jonathan kijkt mij vragend aan en vraagt hoe ik dat ga doen. Hij is bang dat het alleen maar erger wordt. ‘Vindt u het erg als ik zeg dat ik niet durf?’, zegt Jonathan. ‘Ik ga jou precies vertellen wat ik heb bedacht’, zeg ik. Ik ga staan en zet twee draaibare bureaustoelen neer. Een stoel zet ik in hoogste stand en een stoel in de laagste. Nu vraag ik hem om eerst op de lage stoel te gaan zitten en vraag hoe dat voelt. ‘Klein’, antwoordt Jonathan. Dan laat ik hem plaatsnemen op de hoge stoel. ‘Dit voelt veel beter’, zegt hij. ‘Je maakt je groot en gaat op de hoge stoel zitten. Ik vraag jouw pester of hij zijn excuus wil aanbieden, zodat er geen aangifte gedaan wordt. Het enige wat jij doet is hem aankijken en geloven dat je de baas bent.’ Je zult zien dat de pesters onzeker worden. Op de afgesproken dag is de onwennigheid van het gezicht van de klasgenoot af te lezen. Jonathan staat op, begroet hem, kijkt hem strak aan en geeft hem een hand. Ik zie de schrik in de ogen van de klasgenoot. Nadat de jongen op de lage stoel is gaan zitten, houd ik een inleidend praatje. De klasgenoot kijkt naar beneden en heeft zijn armen gekruist. Jonathan zit fier overeind en kijkt zijn klasgenoot recht in de ogen. ‘Het spijt me dat we je gepest hebben Jonathan’, zegt de jongen al draaiend op zijn bureaustoel. Jonathan groeit met de seconde. Duidelijk leg ik de klasgenoot uit dat hij het aan Jonathan te danken heeft dat er geen aangifte tegen hem wordt gedaan. Als de klasgenoot het bureau verlaat, licht ik zijn ouders in. Zij zijn blij met de gang van zaken en bedanken mij voor de bemiddeling. Terug in de kamer bij Jonathan heerst er een hoerastemming. De stap wordt nog twee keer herhaald bij de andere klasgenoten. Na het afsluiten van de dag breng ik de moeder van Jonathan op de hoogte. Als ik weken later nog eens bij Jonathan langsga, begroet hij me met een stevige hand. ’Bedankt’, voegt hij eraan toe. Hij heeft geen last meer van ze gehad.

Het is weer zover. Hoor je het? De fluitende merels, koerende tortelduifjes, de eerste vlinders in de tuin. De oversteekservice voor onze padden is weer in volle gang en de Japanse Kersenbomen op het pleintje staan vol in de bloesem.

Ik parkeer mijn politieauto langs de weg en ren de straat over naar het slachtoffer dat op zijn rug ligt. Zijn armen liggen stil langs zijn lichaam en boven hem ‘hangt’ een man. Ik kan zijn gezicht niet zien, maar ik hoor hem tellen ‘1, 2, 3, 4 .... 30.’ Daarna schuift hij voorzichtig zijn hand onder de nek van het slachtoffer, beweegt het hoofd rustig naar achteren en blaast zeer gedoseerd lucht in de longen.

Steevast als ik om half negen het hospice binnenwandel is ze al in de huiskamer, onze charmante, frêle gast Tiny. Ze is altijd vroeg wakker, krijgt dan het ontbijt op haar kamer en ze wordt verzorgd door de verpleegkundige. Dan komt ze met bed en al naar de huiskamer; de dag kan beginnen.

Het is de woensdagmiddag voor Palmzondag en in “de Wal” zijn kinderen met hun ouders bezig een palmpaasstok te versieren. Allereerst komen er repen crêpepapier om het kruis heen, en daarna begint het echte versieren. De grote tafel ligt vol met plastic eieren, bloemetjes, snoepjes en nog veel meer dat je kunt rangschikken onder paasversiering. Bovenop elke stok komt natuurlijk een broodhaantje. Niet alle snoep heeft het gered tot thuis. De verleiding was te groot.

Zojuist belde ik met Willem Babyn, de buurtbuschauffeur die tijdelijk het stokje voor Flessenpost Bergen zou overnemen. Willem heeft veel andere dingen. “Je weet hoe dat gaat”. Dat snap ik. Willem is druk. Natuurgids, buschauffeur, vormen maar een klein onderdeel van zijn bestaan. Voor Flessenpost Egmond is de serie wel gewoon door gegaan. Fred Krop schreef 5 geweldige verhalen over de haltes in de Hoef. Ik beveel ze de lezers aan. Ze staan allen op Flessenpost Egmond. Inmiddels denk ik dat we er maar een boekje van moeten maken. Dat betekent wel dat we de serie voort moeten zetten. Hoe verleidelijk het ook is om stiekem het bijltje erbij neer te gooien. IK heb voor dat neergooien een uitstekend excuses. De verkiezingen, de door mij opgevoerde reden dat ik tijdelijk stopte, zijn weliswaar voorbij en ik ben niet met voorkeurstemmen gekozen. Dus heb ik de handen vrij kun je zeggen. Maar de realiteit is anders. Ik heb helemaal niet actief aan die verkiezingen meegedaan. Afgelopen maanden kreeg ik oorlog met de partij en heb ik uiteindelijk m’n lidmaatschap opgezegd. Wel dank aan die 244 Bergenaren die op mij gestemd hebben. Ruim een kwart van de stemmen die de partij in Bergen haalde en 2x zoveel als die andere prominente lijstduwster met wie ik inmiddels “ernstig gebrouilleerd ben “ zoals dat heet. Die oorlog voerde ik “noodgedwongen” uit Tel Aviv en van ver moest ik ondergaan hoe eerst mijn 1e kamerlidmaatschap en daarna de positie van gedeputeerde Natuur in de provincie ondergraven werd. Was ik hier geweest dan had dat wel anders gelopen. Maar, ik ben er blij mee. In Tel Aviv viel een last van m’n schouders. Dit is dus pensioen. De mooiste stad ter wereld, met de mooiste vrouwen ter wereld (ook mooiste mannen hoorde ik, maar die zijn grotendeels homo, tot verdriet van die mooie vrouwen). Zon, Zee, zuipen en nog veel meer. Het is een stad zoals elke D66’er zich wenst. De huizenprijzen zijn 4x hoger dan Amsterdam, het heeft de hoogste dichtheid van allerlei flitsbezorgdiensten ter wereld, en je kunt alles met een E-stepje bereiken. Die mogen over de stoep, verkeersweg en door rood. Een zeldzaam vrij leven. Als je geld hebt. Maar dat hebben de D D66érs en die jonge Tel Avivians hier in overvloed. En ook hebben ze nog elke week 2 demonstraties. Tegen Bibi, die in de afgelopen 13 jaar juist ervoor gezorgd heeft dat Tel Aviv is wat het nu is. Verwende kinderen zijn het die inwoners. Die demonstraties zijn ook hipster parties. Geloof niet wat de NPO u voorschotelt. Vanaf september heb ik er de beschikking over een appartement. Ik wil me wel vestigen maar er is nog wat met het thuisfront te regelen. Maar goed de bushalte. We nemen het Plein. Die halte ligt 200 meter van mijn huis aan de dr van Peltlaan. Dat is de A9 voor fietsers richting strand, BSG en verzin het maar. Auto’s zie je er alleen van bewoners. De fijnste straat van Bergen vind ik zelf. Visboer, slager en bakker precies 1 minuut lopen. Je bent gezegend als je in Bergen kan wonen, en nog meer gezegend als je aan de van Peltlaan mag wonen. Dacht ik altijd, maar nu is er Tel Aviv. Bar Gyorastreet 15 om precies te zijn. Het kan toch nog beter. Afgelopen week kwam ik terug. Ik woon sinds 1960 in Bergen en als die 63 jaar ging het over de Bakema flat. En nu is hij weg. Een mooi plein is het wel geworden, van mij mag het zo blijven. Maar het tocht als de hel viel me op. En bushalte Plein is er ook voor de Taverne. Daar kwam ik van mijn 14e tot mijn 17e toen ik vertrok naar Amsterdam. Over Taverne is veel geschreven in de Flessenpost in de serie over de horeca in de jaren ’70. Een paar verhalen staan me nog goed voor de geest. Die van Eric Winder, maar ook die van de zus (ik ben de naam kwijt) die een verdrietig maar prachtig verhaal schreef over haar broer die onder invloed van Boliviaans poeder zich dood reed tegen een strandpaal. Halte Plein heeft veel verhalen. Heel veel meer dan ik er ken. En die Taverne? Die zal wel blijven hoor. Geen zorgen. Dat is de navel van Bergen. Die kan niet weg. Gaat niet weg.

U bent nu aangekomen bij de laatste bushalte in Egmond aan den Hoef. Even verderop staat de Blauwe Paal. Die markeert de grens tussen Egmond aan Zee en de rest van de wereld, zo wordt gezegd. U bevindt zich nu nog net aan de zijde waar volgens de Derpers (inwoners van het vissersdorp) het ongeluk vandaan kwam. Op oude ansichtkaarten heet de weg naar Egmond aan Zee nog de "Zeeweg". Wanneer ze werd omgedoopt in Egmonderstraatweg is de schrijver onbekend. Aan de overzijde van de weg ziet u bollenvelden met op de achtergond de duinen. In dit, door velen als uniek beschouwde binnenduinrand-landschap, wensten de drie Egmondse voetbalverenigingen in 2015 een nieuw sportcomplex. Dat zou de drie bestaande voetbal-lokaties moeten vervangen na de voorgenomen fusie van de verenigingen. Zeven jaar werd hierover gepland, gediscussieerd, gedemonstreerd en geprocedeerd door voor- en tegenstanders. In augustus 2022 verwierp de Raad van State het bestemmingsplan waarna het gemeentebestuur de strijd opgaf. Tot verdriet van vele voetbal-liefhebbers en tot vreugde van onder meer de werkgroep "Geenballenmaarbollen". Halverwege, ter hoogte van de schuren aan de overzijde loopt de Tijdverdrijfslaan. Deze is genoemd naar de buitenplaats "Tijdverdrijf" die zich in de 17e en 18e eeuw ergens aan het eind van die laan, tegen de duinrand bevond. De buitenplaats was vanaf 1669 eigendom van de machtige en schatrijke Amsterdamse familie Witsen. Nu zal het U ook duidelijker zijn waarom die Nicolaes Witsen, waar twee haltes terug sprake van was, na zijn overlijden in 1717, in de Slotkapel alhier werd begraven. Er werd ook een schip vernoemd naar dit buitenverblijf: het fregat " ’t Huis Tijdverdrijf". Dat was in 1655 het admiraalschip van Michiel de Ruyter. Zowel het schip als het buitenverblijf zijn verdwenen. Echter, er is nog een schilderij van het schip (Willem van de Velde de Oude, ca. 1611-1693) . Daarop ziet u op de spiegel van het schip 't Huis Tijdverdrijf afgebeeld. De Tijdverdrijfslaan vormt de zuidgrens van Egmond aan den Hoef. Daarachter ligt Rinnegom, al sinds de 11e eeuw. Aan de horizon ziet u nog net het landhuis Koningshof. Daar loopt de Weg naar de Bleek die op zijn beurt de noordgrens vormt van Egmond Binnen. Hij leidt naar duiningang "De Bleek" vanwaar u naar de top van het 35 meter hoge duin kunt klimmen. Vanaf de uitkijkpost heeft u een prachtig uitzicht over dit gebied en de verre omgeving. Zo ziet u tussen Tijdverdrijfslaan en de Weg naar de Bleek, recht beneden, nog enkele van de bleekvelden liggen, waarnaar deze omgeving is genoemd. Daar werd gedurende de 17e en 18e eeuw linnen gebleekt. De lakens werden op het kort gemaaide gras uitgespreid, vochtig gemaakt en de zon deed de rest. Het heldere zoete water uit de duinen trok deze bedrijvigheid naar de duinstreek. De resterende authentieke bleekvelden hier zijn door de eigenaren ondergebracht in Stichting "De Bleek", teneinde dit kwetsbare landschap te behoeden en te behouden. Beste passagier, ik heb u bijgepraat over de 5 haltes in Egmond aan den Hoef en geef het stokje over aan een volgende schrijver. Immers lijn 410 heeft vast nog veel meer geheimen. Zo u wilt kunt u hier overstappen op de buurtbus 408 naar Egmond Binnen en Heiloo, op lijn 165 naar Alkmaar of op lijn 164 naar Egmond Binnen en Castricum.

Onze kledingbank Noord Holland Noord zorgt er voor dat ook mensen met een klein budget de winkelervaring kunnen beleven. Lekker struinen in de rekken, alles per soort en maat gesorteerd. Ook schoenen zijn ruim aanwezig.

Voor u hier uitstapt beste passagier moet ik nog even iets rechtzetten inzake de vorige halte. Ik vertelde u dat de Wunderkammer en Museumhoeve Overslot wegens verbouwing gesloten zijn. Wel, die verbouwing dat klopt wel maar, anders dan de steigers en de hekken doen vermoeden, ze zijn nog steeds toegankelijk. De ingang bevindt zich aan de achterzijde. U kunt zich dus nog steeds laten verwonderen in het Rariteitenkabinet "Wunderkammer Nicolaes Witsen". Zeker doen! En, vanaf 1 april gaat ook het podium programma weer van start, voor het 25e jaar nog wel!. Op de plek waar u nu uit- of instapt lag in het begin van de 20e eeuw het spoor van de tramlijn van Alkmaar naar Egmond aan Zee. De tramhalte lag een eindje terug richting Alkmaar, daar waar nu de Lamoraalweg begint. Die tram reed voor het laatst in 1934. Rond 1970 werd hier over het voormalige spoortracé de Nieuwe Egmonderstraatweg aangelegd, als bypass van het eerste stuk van de Egmonderstraatweg. Daardoor werd het verkeer uit de richtingen Heiloo en Egmond-Binnen naar Egmond aan Zee voortaan om het dorp geleid. Het verkeer uit de richting Alkmaar moest nog wel door het dorp. Met de toename van dat verkeer werd de overlast voor Slotweg en Herenweg in de loop van de jaren onacceptabel. Uiteindelijk maakte in 1995 de oostelijke randweg een eind aan deze situatie. Over de aanleg daarvan lazen we uitgebreid in de flessenpost van 10 maart ("Zo maar wat foto's uit het Regionaal Archief Alkmaar"). Door de aanleg van de oostelijke randweg werd het niet alleen rustiger in het dorp maar ook in de winkels. De Derpers en de badgasten reden het dorp voorbij en de Hoevers gingen/moesten vaker voor hun boodschappen naar elders. De meeste lokale middenstanders sloten hun zaak. En zo kwamen er plannen om is de ontstane driehoek tussen Herenweg, de Heilooër Zeeweg en de Nieuwe Egmonderstraatweg een winkelcentrum te realiseren. Waarmee ook de naam van deze halte is verklaard: Winkelcentrum de Driehoek. In 2005 werd het gebouw aan de overkant geopend met beneden winkels voor de dagelijkse levensbehoeften, op de eerste étage een ruime bibliotheek en op de tweede etage appartementen. De bibliotheek is wegens bezuinigingen door de gemeente Bergen enkele jaren terug gesloten. Wilt u nu een boek lenen dan moet u weer terug naar Huys Egmont waar ooit de bibliotheek van Egmond aan den Hoef begon in het voormalige raadhuis.

Het is vrijdagochtend. Vooraf aan de middagdienst van twaalf uur loop ik voorbij de prachtige kruisweg afbeeldingen in mijn kerk. Ineens zie ik dat er iets uitsteekt van achter één van de staties (zo heten deze afbeeldingen). Ik probeer het te pakken maar moet de statie even van de muur lichten en daar vallen 4 envelopjes op de grond. Envelopjes van een loterij. Je had m’n gezicht moeten zien.

Afhankelijk van uit welke richting u komt beste passagier, of waarheen u vertrekt, u staat nu voor de R.K. kerk óf het voormalige raadhuis. Zoals u in Flessenpost 113 al kon lezen viert de RK Kerk dit jaar zijn 100-jarig bestaan. Deze kerk is één van de ruim 50 (!) kerken welke tussen 1900 en 1930 naar ontwerp van architect Jan Stuyt uit Purmerend werden gebouwd. Veelal waren die gewijd aan bekende heiligen zoals Willibrordus, Antonius van Padua, St Nicolaas. Deze kerk daarentegen werd in 1923 gewijd aan de tamelijk onbekende Heilige Margarita Maria Alacoque. Dat valt waarschijnlijk te verklaren uit het feit dat HMM Alacoque net enkele jaren daarvoor heilig werd verklaard. Zij was een kloosterzuster in Paray-le-Monial (Bourgondië) en leefde van 1647 tot 1690. Architect Stuyt liet bij wijze van visitekaartje altijd een "Stuyterbal" na in zijn ontwerpen. Zo ook hier. Kijkt u maar eens goed rond. Het voormalige raadhuis van de toenmalige gemeente Egmond Binnen werd gebouwd in 1957 en deed dienst tot 1978 toen de Egmonden fuseerden tot de gemeente Egmond. Dit raadhuis was de opvolger van het oude raadhuis waar u straks mischien nog komt. Eigenlijk wel typisch dat het raadhuis van Egmond Binnen altijd "op den Hoef" stond en niet in het dorp dat de gemeente haar naam gaf. Zal wel te maken hebben met de verdeling van de wereldlijke en geestelijke macht in vroeger tijden. Vanaf de halte een stukje naar het noorden vindt u de Slotweg. Mogelijk uw bestemming, want dit is de mooiste straat van Egmond aan den Hoef, volgens velen zelfs van de Egmonden. Hier passeert u maar liefst 10 rijksmonumenten en 4 gemeentelijke monumenten. Laat u vooral niet afdschrikken door de entree: het witte appartementengebouw links had er volgens velen nooit mogen komen. Zie het maar als een soort van "Bakema flat" van Egmond aan den Hoef. De Slotweg leidt naar het Slotkwartier: een complex van monumentale gebouwen rondom de fundamenten van het voormalige kasteel. Dit is het strijdtoneel van "7 samenwerkende stichtingen" met de gemeente, op zoek naar een toekomst bestendige bestemming die recht doet aan deze historische plek. Die samenwerking mag je met een korrel zout nemen. Bij tijd en wijlen hielden ze zich ofwel afzijdig of vochten ze elkaar de tent uit, 30 jaar lang. De mening of wensen van de inwoners van Egmond aan den Hoef leken in die strijd overigens voor alle partijen nagenoeg irrelevant. Het ziet er naar uit dat het college van B&W er binnenkort een klap op gaat geven waardoor er eindelijk duidelijkheid komt en er concrete plannen kunnen worden gerealiseerd. Maar, beste bezoeker die met lijn 410 hierheen kwam, laat u niet afleiden door het gekrakeel en geniet van deze prachtige lokatie en van wat er wel is. Wandel over de fundamenten van het ooit grootste kasteel van Holland, loop om de Slotkapel en neem binnen een kijkje. Laat je in Huys Egmond informeren over de geschiedenis van de Egmonden en waarom Egmond wel de bakermat van Holland wordt genoemd. Het linkerdeel van dat Huys was van 1871 tot 1957 het raadhuis van Egmond Binnen. En de woning rechts was waarschijnlijk dáár weer de voorganger van. Bezoek Galerie de Kapberg, gevestigd in één van de zg kannunikenhuisjes uit de 17e eeuw met aangebouwde hooiberg. Een deel van de eeuwenoude panden wordt momenteel gerestaureerd waardoor een bezoek aan de "Wunderkammer Nicolaes Witsen" helaas niet mogelijk is. Die Wunderkammer is geInsprireerd op het Kunst- en Rariteitenkabinet van zijn naamgever in het Amsterdam van de zeventiende eeuw. Nicolaes leefde van 1641 tot 1717 en was onder meer burgemeester van die stad en bewindhebber van de VOC. Zijn graf en epitaaf bevinden zich in de Slotkapel. In de Wunderkammer had u zich kunnen verwonderen over een boeiende collectie rariteiten en naturalia. Gevreesd wordt dat u zich in de toekomst nog slechts kunt verwonderen over het besluit om deze stichting geen plaats te geven in het Slotkwartier. Naast de Wunderkammer bevindt zich in de vroeg 17e eeuwse hoeve "Overslot" het kleinkunst podium dat ook wegens verbouwing is gesloten. Na uw bezoek aan het Slotkwartier wilt u mogelijk even bijkomen en iets nuttigen. Dat is hier vooralsnog niet mogelijk. Echter, terug naar het begin van de Slotweg vindt u op de hoek het voomalige "Rode Hert" ( Rode Hart in oud Nederlands). Eeuwenlang stond op deze plek een herberg, later café en zaal. Die zaal trok in de 60er jaren van de 20e eeuw veel jeugd naar de optredens van regionale bands. De zaal staat nu leeg maar het café is in 2022 weer tot leven gekomen als voorlopig proeflokaal van de lokale brouwer van het heerlijke Sancti Adalberti abdijbier, inmiddels wereldberoemd in Noord Holland. De brouwerij vindt je voorbij het Slotkwartier: bij het beeld van Lamoraal ca 200 m naar rechts, langs Hofstede Vredevelt. Wie Lamoraal was? Dát hebt u in Huys Egmont inmiddels kunnen vernemen.

Niet voor niets ben ik jeugdagent geworden. Jongeren raken mij. Door hun kwetsbaarheid, hun puberbrein, maar ook door hun kracht. Kracht, waar ze zelf soms geen weet van hebben.

Lia, 62 jaar, kwam met haar drie jongvolwassen kinderen bij ons, alle vier aan het eind van hun Latijn. Lia was vorig jaar mei ziek geworden, kreeg van haar artsen ‘nog een paar maanden te leven’ mee. Uitgeput kwam het viertal een paar maanden daarna bij ons binnen, Lia’s dagen leken geteld. Ze was moegestreden van de pijn en misselijkheid, de kinderen waren op van de combinatie van de mantelzorg, hun banen, de kleintjes in hun gezinnen. We ontfermden ons over Lia, omarmden haar kinderen. De pijnbestrijding deed zijn werk, de kinderen voelden zich ontzorgd. Er kwam ruimte voor heel veel aandacht voor elkaar. De dagen werden weken.

Wie hier in of uitstapt heeft of had waarschijnlijk iets te zoeken in de naoorlogse uitbreiding van Egmond aan den Hoef. Hier hebben naast Beatrix al haar Oranje zusjes, haar vader en haar oudste zoon een laan gekregen. Het begin van die Beatrixlaan heeft nou niet echt de uitstraling van wat je een laan zou noemen. Iets verderop wordt het wat beter maar voor de hele wijk geldt dat het eerder straten dan lanen zijn.

Bij Kledingbank Noord-Holland Noord werken vrijwilligers van allerlei nationaliteiten. Bijvoorbeeld uit Syrië, Turkije, Eritrea en Rusland. Ik wil u graag kennis laten maken met Bashier (46) en Majid (55). Beiden uit Irak. Toen zij werden geboren was er nog geen officieel geboorteregister, waar baby’s werden aangegeven. Het zou dus niet helemaal nauwkeurig kunnen zijn. Verjaardagen werden niet gevierd, maar tegenwoordig wel.

Lijn 410 Halte Karmel Om te beginnen, strikt genomen klopt de naam van deze halte niet. Een Karmel is een kloostergemeenschap van Karmelieten of Karmelitessen. Deze kloosterorde uit de 13e eeuw is genoemd naar de berg Karmel in Israel waar eens de profeet Elia in een grot woonde. Echter, de zusters Karmelitessen die hier vanaf 1931 woonden zijn in 1997 vertrokken. Er is dus sprake van een voormalige Karmel. Vanaf de halte ziet u de RK begraafplaats. Daarachter ligt het kloostergebouw waar, ja dat is waar, op de gevel de naam Karmel staat. Het gebouw is een ontwerp van architect Cornelis van Moorsel. Hij was net als zijn leermeester Kropholler aanhanger van het traditionalisme in de architectuur. Echter in dit klooster zijn, met name in de indeling ook z.g. functionalistische elementen te onderscheiden, mede ingegeven door de eisen van de strenge kloosterregels. Het gebouw is een rijksmonument. De plaatselijke huisartsenpraktijk is er nu gevestigd en het omvat een aantal appartementen Voor de zusters zou een bushalte op deze plek niet nodig zijn geweest. Ze mochten in beginsel de deur niet uit. Het waren slotzusters en ze zaten letterlijk achter slot en grendel. De deur naar de buitenwereld was op slot en alleen moeder overste had een sleutel. Voor de noodzakelijke contacten met de buitenwereld zorgden de drie buitenzusters, genoemd naar de drie aartsengelen Gabriël Michaël en Rafaël. Oudere dorpsbewoners zullen zich hen nog herinneren. Iets naar het noorden ligt nog een deel van een tankval, onderdeel van de Atlanticwal uit de 2e wereldoorlog. Een informatiebord geeft u nader informatie over dit veldje met betonblokken. Aan de ander kant van de Herenweg, iets naar het zuiden ziet u de Tiggellaan. Nu vormt die straat de grens van de wijk Slot 1 uit de zeventigerjaren van de 20e eeuw. Tot 1859 vormde hij ook de grens tussen de gemeenten Egmond Binnen en Wimmenum. Over die gemeente Wimmenum en zijn gedwongen fusie met Egmond Binnen valt ook het nodige te vertellen maar dat hoort meer bij de haltes Driehuizerweg of 'tWoud. Overigens, Egmond aan den Hoef behoorde altijd tot de gemeente Egmond Binnen. De Tiggellaan is al eeuwen oud en genoemd naar de "Tichels" die zich hier bevonden. Dat waren kleiputten waaruit mogelijk de klei kwam voor de stenen waarmee het Slot van de Heren van Egmond was gebouwd. Het woord "Tichel" is via via af te leiden uit het latijnse Tegula, dakpan of tegel. Nagenoeg in het verlengde van de Tiggellaan ten westen van de Herenweg loopt het Nachtegalenpad. Volg dit een paar honderd meter indien u uitgestapt bent om te gaan wandelen in de voormalige duinen van Six, tegenwoordig onderdeel van het PWN duinreservaat.

Ik kan weinig dingen bedenken die mij meer plezier geven. Alleen (ok met de hond) over strand lopen, alsof je echt alleen op de wereld ben. Vooral als het een beetje mistig is en de wereld zich als het ware om je heen sluit. Vanzelfsprekend is het ook mooi als het wat harder waait. Dan klinkt de zee compleet anders. Maar als het windstil is, de mist zich om je heen vormt, je hoort de rustige golven uitlopen, dan daalt bij mij de rust over me heen. De gedachten gaan dan alle kanten op.

Het gebeurde begin dit jaar vlak voordat ik de Buiksloterdijk op fietste: 'Hé knappert!' zeiden een paar jonge meiden die op de fiets zichtbaar uitgelaten mij tegemoet reden. 'Dank jullie wel voor het compliment' riep ik terug en hoorde ze lachen - die reactie hadden ze niet verwacht denk ik. Ja, in 'Noord' (zo heet dat hier en geen Amsterdam) moet je redelijk adrem zijn en rap van tong. Regelmatig maken de inwoners me hier duidelijk dat ze heel direct zijn, ik vraag hen dan of ze het willen winnen van een West-Fries. Het grote verschil is dat de directheid hier altijd iets humoristisch heeft en die van de West-Friezen nogal bot kan zijn. Wat ook zeer verschilt is de mate waarin mensen zich hier uiten. Waar het volk rondom Hoorn gesloten is en van de innerlijke wereld weinig laat merken uiten ze zich hier vrijer en dat uiten doen ze positief vrijer maar ook wanneer er iets dwars zit. 'Knappert' zeiden ze giechelend. Ik had er toch een lol in en vond dat m'n nieuwe jaar niet beter had kunnen beginnen. Het is nu op de kop af één jaar geleden dat ik kennis maakte met deze nieuwe parochie: Amsterdam-Noord. Eerst een bezoek aan de kerk en het pastoraal centrum aan de Kamperfoelieweg, mooi centraal gelegen. Daarna het bezichtigen van de pastorie die nog meer centraal gelegen is aan de Loenermark vlak bij metro Noord en het winkelcentrum Buikslotermeer. Die pastorie is niet zoals ik gewend was, een mooi groot en statig herenhuis met een tuin rondom. Het is 8 hoog met uitzicht op de Nieuwedammerdijk met z'n 'oude Augustinuskerk'. En waar ik in de pastorie van De Goorn gewend was aan gekraak en gezucht van dat oude huis en zo af en toe een lekkage had blijft het hier kurkdroog en moet ik wennen aan de net zo min storende geluiden van de bewoners op de andere etage. Ik begin me hier thuis te voelen en inmiddels verdwaal ik niet meer als ik mensen thuis opzoek voor pastorale zorg. Van de week kwam er weer tegemoetkomend fiets verkeer op me af. Nu geen jonge meiden, het waren ouderen maar met evenveel plezier riepen zij 'Hé pastoor!' Opnieuw schoot ik in de lach ....

Het gebeurde 40 jaar geleden. Op woensdag 16 februari 1983 om precies te zijn. Het Egmondse carnaval was net gevierd. Voorjaarsvakantie voor mij. Op deze dag staat er een schoolzaalvoetbal toernooi op het programma in de Meent te Alkmaar. Niet door de school georganiseerd maar door een leerling met organisatie talent. Voor voetballen kon je mij in die tijd ’s nachts wakker maken.

Wanneer ben je te jong om te sterven? Wanneer kunnen we zeggen dat een leeftijd legitiem is om in ons hospice te komen voor het laatste stukje leven? Ik weet het niet en wij gaan er ook niet over. De laatste 6 maanden van het afgelopen jaar hebben we 23 personen allemaal een warm welkom gegeven en met liefde bijgestaan. Vaak vragen we ons wel af hoe oud een nieuwe gast is: ‘87 jaar: oh, best oud’, of ‘jeetje, pas 65: dat is toch veel te jong’. Blijkbaar stelt het ons gerust als iemand rond de 90 jaar oud is, een voltooid leven heeft gehad dat heel natuurlijk ten einde kwam. Zo willen we het tenslotte allemaal; In een bedding van rust, goede zorg, de geur van lavendelolie en versgebakken appeltaart met desgewenst een beschuitje op bed. Het is goed ons te realiseren wat het met ons en onze gasten doet als deze veel jonger zijn. Bewustzijn hiervan helpt steeds opnieuw goed af te stemmen op onze zorg op maat. Het is een essentiële taak van de vrijwilligers om vanuit een neutrale houding het leven van de gast, zoveel mogelijk te helpen vervolmaken. Dat kan pittig zijn en waardevol tegelijk. De meeste gasten komen vermoeid bij ons binnen en onzeker over wat de tijd hen brengt. Hospice Egmond: het eindstation! Toch heb ik het gevoel dat wij onze gasten na binnenkomst een zetje kunnen geven. De ontspannen huiselijke sfeer en goede ondersteuning van de vrijwilligers en verpleging geeft de gezamenlijkheid met naasten kwaliteit. Mijn collega Nathalie zegt dan: ‘We zijn hier net Lourdes’; ze heeft gelijk. Zo verging het ook Ria. Ze kwam uitgeput en moegestreden binnen, samen met haar drie net volwassen kinderen, voor haar laatste paar dagen bij ons. Ze was 64 jaar oud. Haar kinderen moesten al heel jong hun vader verliezen en nu veel te jong hun moeder. Dat is pittig. Maar ‘Lourdes’ deed haar werk en na vier weken was Ria zelf verbaasd dat ze weer uit bed kon komen. De misselijkheid die haar had overmeesterd had plaats gemaakt voor kleine lekkere hapjes en warme chocolademelk. Ria genoot dagelijks in onze gezellige huiskamer met haar gezin. Ze was dankbaar en blij met dit behaalde succes. De kerst ging ze niet halen zei ze en ze kreeg gelijk. Omringd door haar allerliefsten gleed Ria weg naar het mysterie wat ons allen te wachten staat. Mooi, ontroerend en best pittig. Er stond ons nog een pittige week te wachten. Op 10 januari stierven drie van onze gasten binnen 24 uur. Karin (58), Ernst (64) en Leon (40). Waren zij te jong? Ja zeker waren zij te jong, hun toekomstdromen vielen in duigen. Zij werden gedwongen kennis te maken met ons hospice. Maar zij ervaarden ook hoeveel geweldige mensen daar steeds weer klaar staan met een open hart en hoe zij meewerken aan de aanvaarding van het leven dat niet meer rooskleurig wordt maar wel in rust mag eindigen. Pittig én bewonderenswaardig, ik kan niet anders zeggen.

Was er in Egmond zeventig jaar geleden ook watersnood? Zelf kan ik daar niets van weten, want ik werd pas twee jaar later geboren. Mijn vader had mijn moeder uit het verre Spanbroek net ontmoet op een feestje in de boerderij van veehouder Kees Groot aan de Slotweg. Hoe ze daar was beland zal ik niet meer kunnen achterhalen. Mogelijk zocht ze op de zandzoom droge voeten en daar ben ik aan te danken.

De vorige bushalte, die over de Prins Hendrik, de broer van, bevatte een soort van cliffhanger begreep ik na opmerkingen erover tijdens een verjaardagspartijtje. Hoe zit het nou met die andere Prins Hendrik, de gemaal van Koningin Wilhelmina en villa de Elzen aan de Boschmansweg? Het is een lastige. Ik denk dat de feiten eigenlijk alleen nog bij mij bekend zijn. En ik heb ze uit tweede hand. Verkregen van een andere verhalenverteller die inmiddels allang overleden is. Maar ik heb de knoop doorgehakt. Afgelopen week las, beter luisterde ik, tijdens oersaaie vergaderingen, Sapiens, een fantastisch boek van het wereldberoemde wonderkind Yuval Noah Harari. Over de geschiedenis van de mensheid. Ook hij zegt ergens (waar weet ik niet precies, het is een dikke pil) “een goed verhaal is altijd beter dan de feiten”. En hij verklaart verder op zeer luisterwaardige wijze wie we nu zijn. Wist u bijvoorbeeld dat die paar miljoen “jager verzamelaars” uit de prehistorie veel grotere schade aan het ecosysteem van de aarde hebben aangericht dan dat wat wij nu doen? En dat het alleen al daarom idioot is dat we nu alle bedrijvigheid aan het lamleggen zijn? En wist u dat er twee wetenschappelijke theorieën zijn over het verdwijnen van de Neanderthalers en het overblijven van de Homo Sapiens? En dat de discussie hierover is inmiddels is lamgelegd? Door woke. Maar die gaat wel een keer verder. Alles gaat voorbij overtuigt Harari. Maar waarschuwt hij ook, je moet uitkijken met het vertellen van goede verhalen. Er zijn er die andere Homo Sapiens wisten te overtuigen hun laatste banaan aan de verteller te schenken in de wetenschap dat ze in een of ander hiernamaals er 10 voor terug zouden krijgen. Of om martelaar te worden waarna er 70 maagden op je wachten. Dit wetende durf ik het verhaal aan. Maar ik waarschuw de lezer, geloof mij niet! Jo de Leeuw was een populaire West-Friese conferencier uit Schoorl. Niet zo bekend als tijdgenoot Theo Stet, maar in mijn ogen wel beter. Ik ontmoette hem voor het eerst in 1980 toen ik op verzoek van de Schoorlse voetbalclub een jubileumboek zou schrijven over het zestigjarig bestaan van de SV. Jo was nog betrokken geweest bij de oprichting in 1920 en zat indertijd ook in de gemeenteraad van Schoorl. Over het voetbal wist hij veel. Het jubileumboek is er nooit gekomen. Al in de jaren ’80 bleek de Schoorlse voetbalclub noodlijdend. Wat later zou de vereniging opgeslokt worden door Duinranders. Waardoor er nu gespeeld wordt in de tochtige polder aan de Smeerlaan en niet in het hart van Schoorl. Ik hoop oprecht dat Egmondia de strijd om de fusielocatie wint. Je moet er toch niet aan denken dat het toekomstige VV Egmond gaat spelen in de polder of op een omgekat bollenveld. Hup Egmondia! Maar van Jo heb ik dus het verhaal over Hendrik, de man van. In de geschiedenisboeken wordt hij weggezet als een soort lulletje rozenwater en lezen we dat Hendrik zich verveelde en dat Wilhelmina hem buiten de staatszaken hield. Ze kocht voor hem Villa de Elzen, dan kon hij fijn jagen in de Schoorlse duinen en haar niet lastig vallen. Volgens Jo joeg hij meer op vrouwenvlees. Hij ging ook naar de meidenmarkt met het vizier gericht op boerinnetjes van buiten. Het zal wel, ook ik ging ooit om dezelfde reden naar de meidenmarkt. Hendrik verwekte nogal wat kinderen. De afkoopsommen voor de moeders zijn (nog) wel in het Koninklijk huisarchief aanwezig. Op een keer was de voormalige voorzitter van CP'86, Pim Lier in het nieuws. Hij had zijn vrouw vermoord. Jo vertelde mij dat hij hem kende. Pim kwam vroeger vaak in de Elzen. Pim was de zoon van de huishoudster van Hendrik wist Jo. Een heel mooie vrouw ook zei Jo. En Pim was de broer van Juliana vertelde hij. Pim mocht altijd mee als Hendrik op die andere jacht ging. Die op fazanten. Ook Jo was daar een keer bij geweest. Op uitnodiging van Pim. En zo kende Jo dit verhaal. Pim Lier is een paar jaar geleden overleden. We kunnen het hem niet meer vragen. Maar het schijnt dat hij in Lou de Jong’s Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog opduikt. Onder een andere naam weliswaar. Maar er staan wel meer fouten in dit epos heb ik begrepen. Ik hoop oprecht dat dit werk niet ooit tot luisterboek wordt omgezet. Ik vergader namelijk binnenkort niet meer. Ik ga met pensioen en doe dan alleen nog maar leuke dingen. Een 26 delig epos ga ik dan lekker niet doorakkeren. Maar komende tijd ben ik nog even bezig met het afsluiten van de laatste bedrijvigheid. Ik zit namelijk ook in de politiek. 15 maart zijn er nieuwe verkiezingen. En ik sta op de laatste plaats van een kandidatenlijst. Weliswaar een ereplek, maar niet de bedoeling dat je gekozen wordt. Maar wel de uitdaging om tenminste zoveel voorkeurstemmen te halen dat je zelf die keuze openbaar mag maken. Ik moet daar dus even mee aan de gang. En om beïnvloeding via de columns tegen te gaan worden de volgende haltes tot na de verkiezingen overgenomen door twee wel heel bijzondere verhalenvertellers. Fred Krop uit Egmond aan de Hoef. Die weet echt alles. En Willen Babyn uit Bergen. Willem schreef al eerder in Flessenpost. Over fallussen. Ik zie naar hun haltes uit.

Start en eindhalte voor de Egmondse chauffeurs is de Prins Hendrikstichting in Egmond aan Zee. Voor mij is het een tussenstop en is er gelegenheid voor de plaspauze. Laat ik voordat ik over de stichting vertel eerste een wijdverbreid misverstand wegnemen. De stichting en straat zijn vernoemd naar Prins Hendrik, de jongere broer van Koning Willem III. En dus niet naar Prins Hendrik, de gemaal van Koningin Wilhelmina. Die heeft wel een straatnaam in Bergen en ik ken een enigszins gewaagd verhaal over hem. Dat komt zodra ik halte Bickerslaan aan doe. Deze Hendrik bezat namelijk ooit jachtverblijf villa de Elzen aan de Boschmansweg in Schoorl. U weet het maar vast. Wij allen zouden dit natuurlijk gewoon kunnen weten, korte beschrijving van wie, wat en waarom toen dat nog gewoon op de straatnaambordjes stond. Dat zie je helaas in steeds minder plaatsen. Is het angst voor woke? Ik denk het. Maar wat is er mis met te weten waarom in een dorp als Bergen een laan naar Karel de Grote is vernoemd, er een Bloedweg in Egmond is en waarom de Eeuwigelaan geen Doodweg meer heet? Ik weet het. De chauffeurs weten het. Maar goed, onze Hendrik, die van de stichting, de broer van Willem. Over die twee is ook een feuilleton te schrijven. De huidige soap rond William en Harry verbleekt er bij. Even een paar feiten: Willem wilde helemaal geen koning worden. Verbleef liever in de bordelen van Parijs. Op de dag dat zijn vader Willem II stierf nam Willem, die erbij was, gehaast een koets naar Engeland om daar langdurig te verblijven. En dat was niet omdat hij voor het koningschap vluchtte. Dan stierf nog weer later de kerngezonde Prins Hendrik plotseling aan de mazelen. Dat je daaraan als volwassene dood ging was zelfs in de 19e eeuw uitzonderlijk. Hendrik was wel een van de rijkste mensen in Nederland, zijn broer Willem III zat op zwart zaad en was erfgenaam. Dit zijn de feiten. Maar een goed verhaal is altijd beter dan de feiten zei brouwerij autoriteit Fred Krop eens tegen mij. Ik twijfel nog steeds of dat nou een compliment was. Maar goed, ik denk dat Arthur Japin gewapend met deze feiten wel een mooie historische roman zou kunnen schrijven. Of misschien een voormalige local als Saskia Noort een heuse “whodunnit” thriller. Tot nu toe zijn er een slechts een paar historische werken waarin de kwestie zijdelings langs komt. Helaas niet zo lekker leesbaar. Maar het is lastig, dat erken ik. Er ontbreken nogal wat stukken in het Koninklijk huis archief over de kwestie die er volgens de inventaris wel zouden moeten zijn. Ook dat is een feit. Hierdoor zijn de historici wel weer heerlijk verdeeld in 2 kampen. Ik zou er naar uitzien zo’n thriller. Want Kate en Meghan dat geloof ik nu wel. Nabij de Stichting wordt trouwens ook het voormalige stationsgebouw gerestaureerd. Niet met subsidie, nee gewoon een paar enthousiaste jonge mensen. Je ziet dat wel meer. Vooral in de Hoef. Loop eens over de Slotweg en verbaas je erover hoe dit bouwen allemaal heeft kunnen gebeuren. Waarschuwing: Kijk vooral niet achter de huizen, de aanbouwtjes en geveltjes beschadigen het netvlies. Het zijn veelal buitenstaanders, Amsterdammers, Hagenezen, Rotterdammers die met veel liefde en kennis nu gebouwen opknappen en in oude staat herstellen. Ik snap ook wel dat je daar de centen voor moet hebben, maar denk dan zoveel beter dan de pronkbunkers die de laatste decennia aan de Eeuwigelaan worden neergekwakt. Maar ik dwaal af, aan de Eeuwigelaan zijn 2 haltes. Dat komt allemaal nog. Dat afdwalen komt vooral doordat het een beetje spitsroeden lopen wordt nu. Laat ik het maar opnieuw bij de feiten houden. Prins Hendrik was de oprichter van Billiton. Werd schatrijk door en in onze koloniën. Hij verbleef ook in Aruba, Bonaire en Suriname toen daar nog gewoon slavernij was. Maar hij stichtte dus ook de later naar hem vernoemde Prins Hendrikstichting. Waarom? In de 19e eeuw kampte Egmond aan Zee met talloze epidemieën. In 1866 cholera, in 1871 typhus. Aan die laatste ziektegolf bezweken veel jonge vissers. Veel vrouwen, kinderen en ouderen raakten aangewezen op de armenzorg. Collectes en loterijen werden gehouden om in hulp te voorzien. In 1873 was door de loterij uiteindelijk voldoende geld verzameld om een gesticht voor ouden van dagen op te richten. Hendrik had het grootste deel van de loten gekocht en paste een tekort nog weer bij. Er werden regenten aangesteld en in 1875 opende het gebouw. Dat in het begin aan 7 mensen plaats bood. Meer kon niet vanwege geldgebrek. Overigens waren de eerste bewoners niet afkomstig uit Egmond. Vier uit Amsterdam, 2 uit Den Helder en een uit Rotterdam. Er kwamen meer geldschieters en meer bewoners. Ook buitenlanders die op Nederlandse schepen hadden gevaren konden er na enige tijd terecht. In 1884 meldden zich een Duitser, een Zwitser en een Deen. Er volgden verbouwingen en in 1931 werd het huidige monumentale gebouw geopend. Daar kom ik om de 2 weken. Om te plassen, maar vooral voor het museum. Al die zeelieden hebben een indrukwekkende collectie bijeengebracht. Het is vrij toegankelijk, het is in een geweldige ervaring. Telkens weer.