‘Derper Dingen’ vertelt vooral het nut van verhalen vertellen
Tweede druk inmiddels bij Dekker & Dekker
Gepubliceerd: 11 augustus 2023
Tijdens een sessie van ‘Aan Tafel met…’ in PostaanZee vertelde Jan Stam aan zijn gehoor dat zijn boekje ‘Derper Dingen’ vooral gaat over het vertellen van verhalen. ‘Die verhalen gaan ergens over. Ze gaan over de geschiedenis van – in dit geval – mijn geboortedorp, Egmond aan Zee. Derp dus.’
Veel belangstelling
PostaanZee was bijzonder goed gevuld. Nieuwsgierig als ze zijn naar het verhaal achter het boekje ‘Derper Dingen’ van Derper Jan Stam was een flink aantal belangstellende opgekomen. Die werden niet teleurgesteld. Jan kan als geen ander vertellen over zijn dorp. ‘Maar er zit meer achter het maken van zo’n boekje’, zegt hij tijdens de intro. ‘Los van de technische dingen zoals de teksten, opmaak etc. gaat het mij erom dat dit verhalen zijn uit mijn jeugd, zelfs van daarvoor, en van mijn tijd hier in dit dorp. Dat zegt iets over hoe de dorpelingen, de derpers, aankeken en aankijken tegen hun wereld. Het vertelt het verhaal van Derp.’
Het vertelt de geschiedenis
Zoals je op televisie het Verhaal van Nederland hebt, zo zit het ook met het boekje ‘Derper Dingen’: aan de hand van ‘aanschouwelijke vertelsels’ laten zien waar je oorsprong ligt, hoe het is gekomen tot datgene waar we nu zijn. Jan: ‘Dat verhalen vertellen is van alle tijden, van zolang er al mensen zijn. Zo is ook de bijbel, of in ieder geval het Oude Testament ‘doorgebriefd’. Bij een kampvuur werden de verhalen doorverteld over waar mensen vandaan komen, wat ze hebben meegemaakt, wat er verder gebeurde in hun leefomgeving en daarbuiten. Want er was heel lang een tijd dat er geen boeken en dergelijke waren. Dan was de enige manier om iets te weten te komen een verhaal aanhoren van iemand die het had meegemaakt. Of van iemand die weer iemand kende die iets had meegemaakt.’
Compliment
Van afgesloten zijn van de buitenwereld door de duinen overal om Derp heen, tot de opkomst van koloniehuizen en het ‘verse bloed’ dat die activiteit meebracht tot het bezoek van toen nog koningin Juliana aan de Prins Hendrik Stichting tot die Doisers (Duitsers) die inmiddels niet meer zijn weg te denken uit het leven van de gemiddelde Derper. Jan vertelt er smakelijk over en vooral: heel herkenbaar. ‘Het leuke van het boekje is dat ik van veel kanten reacties krijg van mensen die het hebben meegemaakt dat het ook echt klopt. Het is zoals je hebt hebt opgeschreven, zeggen ze dan… Dat vind ik wel het mooiste compliment. Het is tevens een beetje een controle op de echtheid van de verhalen. Natuurlijk is niet alles even serieus, maar dit is wel hoe we onze geschiedenis bewaren: in verhalen die worden vastgelegd.’
Nieuwe verhalen in de maak
Met de referentie aan het timmerdorp achter Zwartendijk dat deze week plaatsvond en waar weer nieuwe verhalen worden gecreëerd, liet Jan en passant weten dat er vast nog wel een tweede boekje komt. Hoe wat en wanneer is nog niet bekend. ‘Maar’, zegt Jan, ‘het verhalen vertellen is niet alleen aan mij voorbehouden. Iedereen heeft verhalen te vertellen. Het geldt voor elk dorp, voor elk volk, voor elk land feitelijk.’
Tot het volgende boekje er is: bij Dekker & Dekker is inmiddels een tweede druk van ‘Derper Dingen’ beschikbaar. Nou ja, beschikbaar, je moet er wel voor betalen, maar de geschiedenis heeft uitgewezen dat het boekje dat dubbel en dwars waard is…
Foto’s (redactie) Jan Stam vertelt en zijn publiek hangt aan zijn lippen.
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.