Vernieuwde afvalinzameling in Bergen op schema qua resultaat en qua financiën
Tonnen euro's per jaar besparing volgens de berekeningen
Gepubliceerd: 22 maart 2024

Zoals het er nu naar uitziet voldoet zowel de vernieuwde frequentie als de kostenbeheersing die gepaard gaan met de afvalinzameling aan de verwachtingen. De financiële voordelen die zijn voorgespiegeld over de periode tot en met 2028 lijken ruim te worden gehaald. Zo is berekend dat deze vorm van inzamelen zo’n 575.000 euro bespaart vanaf 2025. Zo laat het college weten in haar nieuwsbrief aan de raad.
De gemeente Bergen staat aan de beginfase van haar nieuwe grondstoffenbeleid. In 2022 was de start van de inzameling aan huis van PMD. Het was tevens het laatste jaar dat HVC de werkzaamheden uitvoerde. In 2023 heeft de BUCH de werkzaamheden overgenomen, en per 1 januari 2024 is de tariefprikkel ingevoerd. Om goed te kunnen volgen wat de effecten van deze maatregelen zijn, en te zien hoe de gemeente Bergen presteert ten opzichte van andere gemeenten, heeft de gemeente in 2023 deel genomen aan het landelijke vergelijkingsonderzoek afvalinzameling van de NVRD. In totaal waren er 116 deelnemers, die cijfers aanleverden over 183 gemeenten in Nederland.
De gemeente Bergen scoorde in 2022 in vergelijking met de andere gemeenten lager op alle meetlatten. De hoeveelheid restafval was hoger, net als de kosten. De dienstverlening en regiescore was iets lager dan bij de vergelijkbare gemeenten.
In 2022 heeft Bergen een zogenaamde serviceprikkel ingevoerd door PMD aan huis in te zamelen, en de inzamelingsfrequentie van restafval te verlagen naar 1x per 3 weken. In vergelijking met andere gemeenten die alleen een serviceprikkel hebben ingevoerd, scoorde de gemeente Bergen vervolgens goed op het verminderen van de hoeveelheid restafval. Voor de toekomst volgt de gemeente Bergen de beste praktijkervaringen uit het vergelijkingsonderzoek. In 2024 stapte de gemeente ook over naar een combinatie van een serviceprikkel en een tariefprikkel (variabele tarieven al naar gelang er meer opgehaald wordt). De verwachting is dan ook dat in de volgende benchmarkmeting de gemeente meer zal zijn opgeschoven in de richting van de koplopers.
Bij de gescheiden inzameling van de grondstoffen loopt de gemeente Bergen inmiddels voor op het gemiddelde. GFT en glas worden beiden historisch goed gescheiden ingeleverd. Papier is vergelijkbaar met het gemiddelde, en sinds 2022 leveren de inwoners van Bergen ook het PMD heel goed gescheiden in. In dit resultaat is heel duidelijk de introductie van de PMD-containers terug te zien. Ook de resultaten van de scheiding van het grove afval op de afvalbrengstations zijn zeer goed te noemen.
Per 1 januari 2024 stapte de gemeente Bergen over op een inzamelingsschema dat beter aansluit bij de praktijkervaringen. Vanaf dat moment wordt het GFT en het PMD elk iedere twee weken ingezameld en het restafval elke vier weken.
Voor het oud papier wijkt de gemeente Bergen af van de ervaringen, door het gebruik van verzamelcontainers in plaats van containers aan huis. Dit heeft te maken met de beperkte opslagcapaciteit voor de containers aan huis in de kernen. Zowel glas als textiel worden in de meeste gemeenten ingezameld door middel van verzamelcontainers. De zeer goede resultaten van de gescheiden inzameling van deze fracties in Bergen geven ook geen aanleiding om deze keuze opnieuw te overwegen.
Wat betreft de kosten; bij de keuze voor de eigen werkorganisatie voor de afvalinzameling is destijds uitgegaan van serieuze besparingen, zeker op termijn vanaf 2024. Zoals het er nu naar uitziet worden die verwachtingen ruimschoots gehaald, aldus het college in haar toelichting aan de raad. Dat betekent concreet, volgens de huidige berekeningen, een besparing van 575.000 euro op jaarbasis voor de komende jaren vanaf 2025. Voor het lopende jaar staat een positief verschil berekend van 219.000 euro ten opzichte van wat het zou zijn als niet de BUCH werkorganisatie het werk zou verrichten.
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.