UPDATE: Verplicht leesvoer: Fraai boek over de historie van de Wimmenummerduinen…
...en de bewoners van de 'huisjes in de duinen…'
Gepubliceerd: 3 april 2023
Ook de nazaat van Gijsbert Six, de man die ooit de Heerlijkheid Wimmenum kocht, was aanwezig bij de uitreiking van het boek van Kees Hoope over de historie van de duinen van Wimmenum en de huisjes die daarin zo’n opmerkelijke rol hebben gespeeld.
Jonkheer Gijsbert Six van Wimmenum, vernoemd naar zijn opa Gijsbert, was aanwezig met zijn echtgenote en vereerd om dit boek te ontvangen. ‘Het gaat om een bijzonder gebied met een historie die onlosmakelijk met mijn familie is verbonden. Vanmorgen (zaterdagochtend, red.) liepen we er nog even doorheen. Dan zie je dat er eigenlijk niet zo veel is veranderd. Dat maakt het gebied zo bijzonder: niets is aangeharkt, sterker nog, dat is niet de bedoeling. Net zo min als er hekjes om de percelen mogen komen. De paden zijn nog steeds onverhard, nergens iets van steen of asfalt, dat zie je zelden nog. Ik ben blij deel te mogen uitmaken van deze geschiedenis.’
Het boek vloog vervolgens over de denkbeeldige toonbank naar de huisjeseigenaren die hieraan voorafgaand hun alv hadden gehad. Het eerste exemplaar werd ze aangeboden, maar er waren er maar weinig die met slechts een exemplaar naar buiten liepen. In veel gevallen werden er meer aangeschaft, ‘ook voor de familie van buiten. Een mooie herinnering aan al die mooie vakanties.’
Op de foto van Frits van Eck ontvangt Jonkheer Gijsbert Six van Wimmenum ‘zijn’ boek over de Wimmenummerduinen. De andere foto is gemaakt door de dochter van Frits, Colette, tijdens de ochtendwandeling door het gebied. Daarbij was het hele ‘boekteam’ aanwezig, inclusief Jonkheer Gijsbert Six van Wimmenum en zijn echtgenote. Op de derde foto (redactie) de etalage bij boekhandel Dekker & Dekker die is gewijd aan het boek. Daar is het nog te koop, maar de toeloop is groot, dus u moet er snel bij zijn.
Eerder gepubliceerd op 31 maart 2023:
Toen Jan Six in 1679 de Heerlijkheid Wimmenum kocht – en meteen daarbij het omliggende duingebied – had hij niet kunnen bevroeden dat zo’n 350 jaar later dat gebied onderwerp zou worden van een lijvig boek over de historie van die duinen en de ‘huisjes in de duinen van Six van Wimmenum’.
Auteur Kees Hoope (73) heeft er de afgelopen twee jaar van zijn (gepensioneerde) dagen aan gewijd: het resultaat is een kleurrijk – letterlijk en figuurlijk – boek van 420 pagina’s over de Wimmenummerduinen en de opkomst en het gebruik van de huisjes aan de Nollen. Tegenwoordig Nollenvallei genoemd.
Zwart gat
Kees is voormalig architect en nadat hij de zaak aan zijn zoon had overgedaan zocht hij iets om niet in zo’n zwart gat te vallen: ‘Toen was ik 70 jaar en ik kwam eigenlijk mijn hele leven al in het huisje van onze familie daar in de Nollenvallei. Het gebied met de vakantiehuisjes en het hele gebied van de Wimmenummerduinen intrigeerden mij. Daarmee ontstond het idee om er een boek over te maken en meteen het verhaal van de vakantiehuisjes te vertellen. Er zijn in deze vallei zo’n 130 eigenaren. Die heb ik allemaal aangeschreven en vervolgens kwamen de verhalen op gang. Fascinerend!’
Bronnen
Natuurlijk wil je ook dat de historie rondom zo’n onderwerp klopt. Kees: ‘Er zijn talloze bronnen geraadpleegd. Van het Regionaal en Provinciaal Archief tot en met de archieven van de familie Six van Wimmenum. Die familie heeft alles, maar dan ook alles wat op papier terecht is gekomen over de familie, vastgelegd en bewaard. Daar heb ik heel veel aan gehad.’
Wederopbouw
Om een paar snelle stappen te maken: de auteur beschrijft – naast de geschiedenis van de Wimmenummerduinen – hoe ten tijde van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog de bouw van vakantiehuisjes met name door bedrijven werd opgepakt. Kees: ‘Allereerst kwamen er zo’n 50 huisjes aan de rand van Egmond aan Zee, bij de toenmalige watertoren. Dat werd ‘Ons Buiten’. Daarop volgde de bouw van ook zo’n 50 huisjes achter Kerdijk, zo heette dat toen ook, ‘achter Kerdijk’. De bouw van vakantiehuisjes kwam in een stroomversnelling doordat een aantal grote bedrijven – veelal fabrieken – hun personeel iets extra’s wilde bieden. Ze hadden de mensen natuurlijk keihard nodig om het werk gedaan te krijgen. Dat werden de vakantiehuisjes in de duinen van Egmond. In de jaren ’50 werden vervolgens zo’n 200 huisjes binnen een jaar of vier, vijf gebouwd in opdracht van een aantal bedrijven waaronder Bruynzeel, Wessanen, Cacao de Zaan, Duyvis, Strukton, Albert Heijn, Verkade, gemeente Amsterdam, en nog veel meer. Zo’n 100 huisjes. De andere 100 werden gebouwd in opdracht van particulieren. Inmiddels is alles particulier eigendom, de laatste ‘bedrijfswoning’ is ergens rond 2000 verkocht.’
Prachtige verhalen
De bewoners van toen en nu hebben prachtige herinneringen aan hun vakanties in deze huisjes en vertellen er in het boek smakelijk over. Kees: ‘Maar er was meer aan de hand. Met de komst van de huisjes ontstond er ook handel voor de Egmondse middenstanders.’
Al bladerend door het boek komen er vervolgens foto’s voorbij van legendarische Egmonders: van bakker Jan Schoorl tot petroleumboer Tinus Kleverlaan, van melkboer Piet de Goede (sr.) tot Gerrit van der Pol en van Mart Gul tot Piet Schotvanger. Al die beelden vertellen hun eigen verhaal. Het verhaal van de vakantiehuisjes in de Nollen.
Water was cruciaal
Uit de beginperiode van de komst van de huisjes wist Kees Hoope op te tekenen dat vooral watervoorziening voor de huisjes ‘een dingetje’ was. ‘Gas en elektra speelden veel minder. Met een goede kaars heb je ook licht en op een petroleumstelletje kun je prima koken, maar water… tja, dat was lastig. Ik heb het verhaal gehoord over Jan Burger, ‘de Koning der Duinen’, die als een van de eerste duinbewoners op zijn fiets met een zinken emmer richting Egmond aan Zee ging, daar de emmer volpompte en al klotsend met de emmer aan zijn stuur weer richting duin fietste. Waar hij dan aankwam met een inmiddels nog maar half gevulde emmer…’
Watervoorziening was reden om, eerst per groep woningen en later per huisje, een waterpomp te slaan, totdat er uiteindelijk ‘gewoon’ een waterleiding kwam. Kees: ‘Eigenlijk gold voor nagenoeg alles dat je steeds op de fiets of lopend de spullen heen en weer moest brengen naar je huisje. Dat vereiste best wat inspanning en daardoor ontstond ook een markt voor die middenstanders.’
Ooit was er nog een discussie binnen de gemeente Egmond of er niet gebouwd moest worden in deze noordelijke duinen. Dan zouden de huisjes er niet meer zijn geweest. Dat is er uiteindelijk niet van gekomen, misschien maar goed ook. Uiteindelijk is in 1992 het gebied overgegaan in handen van het PWN.
Het boek is een aangename aaneenschakeling van anekdotes, historie en beelden van vroeger en nu. Over de huisjes, de bewoners en de flora en fauna in de Nollen (met onder meer prachtige foto’s van Roland Stam). Beelden en verhalen die tot de verbeelding spreken; niet alleen voor (voormalige) bewoners van die huisjes, maar eigenlijk voor iedere Egmonder, omdat het een deel van onze geschiedenis is. Die beelden zijn overigens door Frits van Eck gemaakt, dan wel bewerkt. ‘Er zijn een paar mensen die ik veel dank verschuldigd ben bij het tot stand komen van dit boek’, aldus Kees. ‘Daar is Frits er zeker een van.’
Het boek is te koop, maar let op: er zijn er 1150 gemaakt en daarvan is het leeuwendeel op voorhand al verkocht. Wie het boek wil aanschaffen (voor 29,50 euro) moet er dus snel bij zijn, want er worden geen nieuwe meer gedrukt. Kopen kan bij Boekhandel Dekker & Dekker. Komende zaterdag wordt officieel een boek overhandigd aan een van de nazaten van de familie Six, Jonkheer Gijsbert Six van Wimmenum. Dat gebeurt in het dorpshuis Hanswijk waar de vereniging van huisjeseigenaren dan bijeen komt.
Overigens: Kees Hoope heeft het boek niet geschreven om er zelf wat aan te verdienen. De eventuele meeropbrengst gaat naar Hospice Egmond. Nog een reden om er nog snel een aan te schaffen.
Foto’s (Frits van Eck, fotografie en beeldbewerking):
1. Kees Hoope kijkt nog eens vol trots in zijn boek over de historie van de vakantiehuisjes in de Nollen.
2. Bakker Jan Schoorl kwam in de jaren vijftig met een kar vol brood naar de duinen. Hij stond op een paar vaste plekken tussen de huisjes en voor de duinbewoners was het altijd een uitje om bij hem te kopen. Voor de kinderen was het natuurlijk ook een bijzondere belevenis.
3. Piet de Goede sr. bracht de melk bij de huisjes in de duinen.
4. Tinus Kleverlaan trok met zijn vader langs de huisjes voor de petroleum.
5. Bij het winkeltje van Piet Schotvanger aan de Herenweg op ’t Woud kon je gasflessen halen.
6. Gerrit van der Pol brengt de gasflessen met paard-en-wagen bij de zomerhuisjes.
7. Nu brengt Mart Gul de gasflessen met zijn truck op de juiste plaats.
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.